آیا iOS در مسیر اندرویدی شدن قرار دارد؟

تا حالا در چندین مطلب مختلف، سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS را از جنبه‌های مختلف مقایسه کرده‌ایم. از ابزارهای هوش مصنوعی خاص گرفته تا ویژگی‌های جدید سفارشی‌سازی و همیشه یک سیستم‌عامل برتر نبوده است. با این حال، در این مرحله به اندازه کافی وقت صرف کرده‌ایم تا چند روند خاص را شناسایی کنیم و هیچ‌کدام از این روندها به اندازه «اندرویدی شدن» تدریجی iOS غیرمنتظره نبوده است. حتی می‌توانم بگویم که iOS شروع به احساس شدن مثل یکی از پوسته‌های مورد علاقه‌ از اندروید کرده و دلیلش هم این است.

قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتر تا حد زیادی موثر هستند

اگر از طرفداران اپل و مخصوصا iOS از سال‌های گذشته باشید، احتمالا باید بدانید که فقط در iOS 16 یا iOS 17 می‌توانستید بسیاری از ویژگی‌های شخصی‌سازی همپای اندروید که در حال حاضر وجود دارد را داشته باشید. با این حال، اگر کمی قبل‌تر به iOS 14 برگردید، تمامی این دسترسی‌ها را از دست خواهید داد. در واقع، در این فاصله زمانی چهار ساله، اپل با برنامه‌ریزی‌های خاص توانست سیستم‌عامل تقریبا قفل خود را به یک رده جدید برساند.

البته حتی اگر طرفدار اندروید هم باشید، لازم نیست که از پیشرفت اپل نگران باشید، چراکه پیشرفت آن باعث می‌شود تا اندروید هم به جلو حرکت کرده و با چنین رقبایی، پتانسیل ارتقا خود را گسترده‌تر کند. حالا در iOS 18 کاربران می‌توانند برنامه‌ها و ویجت‌ها را در هر جایی از صفحه‌ اصلی که می‌خواهند، قرار دهند. علاوه‌بر این، قابلیت‌های شخصی‌سازی نسبتا جدید، یکی از قانع‌کننده‌ترین دلایلی بود که کاربران را به سمت ارتقا به iOS 18 ترغیب کرد.

در واقع، شاید اپل اینتلیجنس و ویژگی پیام‌رسانی RCS نتوانست تا حد زیادی در این ارتقا موثر باشند، چراکه لازم بود کاربران دستگاه جدید بخرند، اما این ایده که آن‌ها می‌توانند بدون هیچ‌گونه محدودیتی برنامه‌ها را در هر جایی از صفحه و منوها قرار بدهند، دقیقا آن چیزی بود که اپل نیاز داشت.

البته هنوز هم بسیاری از ویژگی‌های شخصی‌سازی وجود دارند که اندروید به مراتب بهتر از iOS آن‌ها را انجام می‌دهد، اما دیدن چنین ارتقاهایی از اپل برای ادامه جریان این بازی و رقابت بسیار خوب است. این مورد در رابطه با ویجت‌ها هم همچنین صادق است؛ چراکه اندروید همچنان در ارائه ویجت‌ها هم برتری داشته و به‌عبارتی دیگر، اشکال بسیار بهتر و برنامه‌های شخص ثالث بیشتری را برای انتخاب ارائه می‌دهد.

در حال حاضر، اپل ویجت‌ها را به شکل مربعی در دسترس کاربران قرار می‌دهد، با این حال اگر کاربران در انتخاب بین شکل مربعی یا مثلا دایره‌ای ویجت‌ها حق دسترسی داشته باشند، به‌نظر می‌رسد همان زمانی خواهد بود که iOS به اندروید رسیده است.

در مورد ویجت‌های صفحه قفل، موضوع شاید کمی متفاوت باشد. اگرچه اندروید از نظر فنی ابتدا آن را در دسترس کاربران قرار داده بود، اما در نسخه‌های بعدی اندروید حذف شدند. در همین حال، اپل تمرکز قابل‌توجهی روی این موضوع گذاشته و در iOS 16 هم به‌صورت کامل، سیستم آن‌ها را بازنگری کرد. با این حال، به‌نظر می‌رسد که تصمیم گوگل بر این است تا دوباره ویجت‌های صفحه قفل را در اندروید 16 برگرداند.

iOS به‌تدریج از ویژگی‌های اندروید بهره‌مند می‌شود

اگرچه شخصی‌سازی احتمال واضح‌ترین نمونه از روند حرکت iOS به سمت اندروید بوده، اما این تنها چیزی نیست که اپل از دنیای خارج از دیوارهای خودش برداشته است. سیستم‌عامل متن‌باز اندروید، با تعداد بیشتری از توسعه‌دهندگان که روی رابط‌های جذابی مانند One UI، Hello UX و Oxygen OS کار می‌کنند، ویژگی‌ها راحت‌تر از آنچه که فکر می‌کنید، ابتدا در اندروید معرفی می‌شوند و بعد توسط iOS جذب می‌شوند. در واقع، مساله این نیست که آیا اپل یک ویژگی را اضافه می‌کند یا نه، بلکه این است که چه زمانی آن ویژگی را اضافه خواهد کرد.

برای مثال، قابلیت نمایشگر همیشه روشن (Always-on Display) را در نظر بگیرید تا ببینید اپل چقدر می‌تواند عقب‌تر از رقبا باشد. بسته به اینکه از چه کسی بپرسید، این ویژگی از مدل‌های موتورولا ایکس تقریبا از یک دهه پیش در اندروید وجود داشته یا حتی پیش از آن روی گوشی‌های نوکیا هم عرضه شده بود، اما اپل؟ بله، نمایشگر همیشه روشن برای اولین بار با آیفون 14 پرو در سال 2022 معرفی شد و حتی الان هم فقط یک ویژگی مختص مدل‌های پرو است.

حتی چیزی به اندازه کشوی برنامه‌ها که مختص اندروید است، پس از سال‌ها انتظار بالاخره به iOS رسید. در واقع احتمالا به یاد ندارید که از گوشی‌های اندرویدی بدون منو کشویی برای باز کردن برنامه‌ها استفاده کرده باشید، چون این ویژگی از زمان اندروید 1.0 جزء اصلی سیستم‌عامل بوده است. از طرف دیگر، iOS فقط با iOS 14 در سال 2020 کتابخانه برنامه‌ها (App Library) را معرفی کرد که برنامه‌ها را بر اساس دسته‌بندی سازماندهی می‌کند نه به صورت الفبایی.

اپل همیشه سریع عمل نمی‌کند، اما از ویژگی‌هایی مانند نمایشگر همیشه روشن تا حالت صرفه‌جویی در باتری از رقیب نزدیک خود، همه چیز را جذب کرده است. با نگاه به گذشته، حتی ممکن است بگویم که iOS 14 آغاز روند «اندرویدی‌شدن» اپل بود، چون در این نسخه چند ویژگی دیگر که قبل مختص سیستم‌عامل متن‌باز محبوب اندروید بوده، اضافه شد.

همان سالی که اپل امکان تنظیم برنامه‌های پیش‌فرض خاص را به سیستم خود افزود، هرچند نه برای تمام برنامه‌ها که این ویژگی مشابه قابلیتی در اندروید 2.3 بود. همچنین iOS 14 آغاز پشتیبانی از حالت تصویر در تصویر (Picture-in-Picture) بود که به نزدیک‌ترین حالت به حالت تقسیم صفحه واقعی تبدیل شده است که از اپل دیده‌ایم.

سپس به حالت صرفه‌جویی در باتری می‌رسم، چیزی که هر کاربر گوشی هوشمند حداقل یک بار به آن نیاز داشته است. عمر باتری در چند سال اخیر از نظر کارایی بهبود زیادی پیدا کرده است، اما مدت‌هاست که اپل تنها به بهینه‌سازی سطح بالا خود تکیه کرده بود تا از رقبا جلوتر بماند. بعدها در سال 2015، این ویژگی را به عنوان یکی از قابلیت‌های کلیدی iOS 9 معرفی کرد؛ البته فقط چند سال بعد از اینکه اندروید این ویژگی را در سال 2011 به صورت سیستم‌واید با Power Saver معرفی کرد.

اگر تقلید نشانه تحسین باشد، پس در این دور اندروید برنده است

برای بررسی این‌که iOS چگونه بیشتر شبیه اندروید شده، دو دیدگاه وجود دارد. می‌توان نگران بود که این تغییر باعث جذب کاربران از اندروید به محیط بسته و امن اپل شود یا می‌توان این روند را به‌عنوان پذیرش این واقعیت از سوی اپل دید که همیشه درست نبوده است.

علاوه‌بر این، واقعا نباید نگران باشد که اپل کاملا تبدیل به اندروید شود. هنوز هم این سیستم‌عامل با فاصله بسیار بیشتر به‌طور محدودتری کنترل می‌شود، با قوانین سختگیرانه‌تر برای ارسال برنامه‌ها به اپ استور، محدودیت‌هایی در بارگذاری برنامه‌ها از منابع خارجی و بهینه‌سازی‌های دقیق همه جنبه‌های نرم‌افزار برای استخراج هر لحظه بیشتر از عمر باتری از سلول‌های کوچک آن. البته کاربران مشکلی با هیچ‌کدام از این موارد ندارند، زیرا توانایی اپل در ارائه به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری هر ساله به دستگاه‌های آیفون، به خوبی محدودیت‌ها را جبران می‌کند.

هر چه iOS بیشتر شبیه اندروید می‌شود، بیشتر انتظار می‌رود که اندروید به سطح بالاتری برسد؛ دقیقا همان چیزی که این سیستم‌عامل به آن نیاز داشت. البته فقط شاید این همان فشاری باشد که اندروید از iOS نیاز داشت. حتی اگر ویژگی‌های نرم‌افزاری مانند FaceTime و iMessage همچنان روش‌های قابل اعتماد برای فشار آوردن به افراد برای مهاجرت به iOS باشند، گزینه‌های شخصی‌سازی اندروید مدت‌هاست که به‌اندازه کافی خوب بودند تا مردم را به انتخاب مجدد بیاندازند.

حالا که iOS ویژگی‌های مشابهی پیدا کرده است، وقت آن رسیده که اندروید راهی دیگر برای متمایز شدن پیدا کند. شاید این به معنای تکیه بر ویژگی‌های هوش مصنوعی باشد، خواه از جمنای، گلکسی AI یا هر منبع دیگری یا شاید یعنی توجه بیشتر به فرم‌فکتورهای تاشو، به‌ویژه حالا که HUAWEI Mate XT دیگر فقط یک گوشی کانسپت نیست و مدل خاص تاشو سامسونگ با نمایشگر سه‌گانه هم قرار است تابستان امسال معرفی شود.

با این حال اگر اندروید از هوش مصنوعی به‌عنوان تمایز خود استفاده کند، انتظار می‌روود که با دقت این کار را انجام دهد؛ گاهی اوقات همین روش آهسته و پیوسته اپل بسیار خوب جواب می‌دهد.