راهنمای کامل شارژ سریع گوشی؛ همه چیزهایی که باید بدانید

گوشی‌های هوشمند در همه ابعاد زندگی ما حضور دارند و می‌توانند به‌صورت بی‌نهایت، کاربردی و جذاب باشند، اما هر کاری که روی گوشی انجام می‌دهید، به منبع انرژی ثابتی نیاز دارد. امروزه برای اکثر کاربران، شارژ کردن گوشی یک عادت روزانه است و احتمالا چندین بار هم در طول روز نیاز به شارژ داریم.

در حالی که باتری گوشی‌های هوشمند در بین برندها تقریبا مشابه هستند، اما پروتکل‌ها و استانداردهای شارژ متاسفانه چنین نیستند و حتی برخی برندها فقط از پروتکل‌ها و استانداردهای شارژ اختصاصی خودش استفاده می‌کند. اکثر شارژرها با کابل‌های مناسب کار می‌کنند، اما گوشی‌های مختلف قابلیت‌های متفاوتی هم دارند و بنابراین برای شارژ سریع آن‌ها با حداکثر نرخ ممکن به کابل‌ها و شارژرهای خاصی نیاز دارید.

اگر شما هم به دنیای تکنولوژی علاقه‌مند هستید، در این مطلب با درک کاملی از تکنولوژی شارژ سریع، پروتکل‌ها و استانداردهای مختلف برای شارژ‌های سیمی و بی‌سیم، می‌توانید دنیای شارژ گوش‎ی‌های هوشمند را کشف کنید.

وات‌ها چه‌طور گوشی شما را سریع‌تر شارژ می‌کنند؟

اگر به شارژ کردن گوشی‌تان در طول شب عادت دارید، نیازی به نگرانی در مورد استانداردها و شارژرهای خاص نیست. تنها کافی است پورت گوشی خود را چک کنید. امروزه همه گوشی‌های هوشمند دارای پورت USB-C هستند، اما آیفون‌های قدیمی‌تر پورت لایتنینگ دارند و ممکن است همچنان برخی از گوشی‌های اندرویدی قدیمی با پورت میکرو USB هم پیدا کنید. با یک کابل متناسب با پورت شارژ گوشی شما، تقریبا از هر شارژری می‌توانید استفاده کنید.

اگر می‌خواهید از سرعت شارژ بالا در گوشی خود بهره‌مند شوید، اولین چیزی که باید بدانید سرعت شارژ آن است. میزان سرعت شارژ گوشی‌های هوشمند برحسب وات اندازه‌گیری می‌شود. اگر سرعت شارژ گوشی‌تان را نمی‌دانید، می‌توانید آن را در مشخصات فنی در صفحه محصول شرکت تولیدکننده پیدا کنید. البته گاها شرکت‌ها، سرعت شارژ را به‌خاطر اهداف تبلیغاتی، در رقم بالایی اعلام می‌کنند و به همین خاطر در برخی موارد باید دقت بیشتری به خرج دهید.

برای مثال، گوگل می‌گوید که پیکسل 9 با استفاده از شارژر 45 واتی USB-C این شرکت از «شارژ سریع» پشتیبانی می‌کند، اما اگر بررسی‌های فنی را مطالعه کنید، متوجه می‌شود که حداکثر نیرویی که این گوشی پشتیبانی می‌کند، 27 وات است.

همچنین باید بدانید که گوشی هوشمند شما از چه پروتکل شارژی پشتیبانی می‌کند. خوشبختانه، حرکت‌هایی به سمت استانداردسازی در این زمینه از برندهای مختلف صورت گرفته است، به‌طوری که اکثر گوشی‌های حال حاضر از پورت سریالی جهانی (USB) Power Delivery (PD) پشتیبانی می‌کنند، اما پروتکل‌های زیادی وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. در مورد شارژ بی‌سیم، استاندارد Qi وضعیت روشن‌تری دارد، البته اپل با MagSafe و Qi2 کمی شرایط را پیچیده‌تر کرده است.

پس از مطلع شدن از نرخ وات و پروتکل پشتیبانی شده، می‌توانید کابل و شارژر مناسب را انتخاب کنید. بهتر است به خاطر داشته باشید که کابل و شارژر، از جمله شارژرهای دیواری، هاب شارژ، شارژر بی‌سیم یا آداپتور مسافرتی، باید حداکثر توانی که گوشی شما می‌تواند دریافت کند را ارائه بدهند و به‌طور کلی هم توصیه می‌شود که بهتر است نرخ وات شارژر تاحدودی بالاتر از نرخ پشتیبانی شده گوشی باشد.

همچنین شایان ذکر است که کابل و شارژری که معمولا همراه با گوشی شما در جعبه وجود دارد، غالبا قادر به شارژر با حدکثر سرعت پشتیبانی دستگاه هستند. البته امروزه اکثر تولیدکنندگان گوشی، دیگر شارژری داخل جعبه قرار نمی‌دهند و تنها به یک کابل بسنده کرده‌اند.

در حالی که توان (وات) برای کابل کافی است، شارژری که انتخاب می‌کنید باید از پروتکل یا استاندارد خاصی که گوشی شما از آن پشتیبانی می‌کند، پشتیبانی کند. معمولا باید Power Delivery یا استانداردهای پشتیبانی شده دیگری روی شارژر یا جعبه آن درج شده باشد. اگر توان (وات) روی کابل یا شارژر نوشته نشده باشد، می‌توانید با ضرب کردن ولتاژ (V) در جریان (A) آن را محاسبه کنید.

گوشی‌های هوشمند یک نرخ شارژ حداکثری دارند، اما همیشه در این سرعت شارژ نمی‌شوند. گوشی‌ها با شارژر ارتباط برقرار کرده و میزان توان مورد نیاز را دریافت می‌کنند. زمانی که باتری نزدیک به خالی شدن یا پر شدن است، سرعت شارژ کندتر می‌شود. سرعت‌های شارژ به‌طور خودکار تنظیم می‌شوند تا گرما (در اثر از دست رفتن انرژی) کاهش یافته و روی عمر باتری تاثیر منفی چندانی نداشته باشد (Adaptive Charging).

شارژ سیمی؛ سریع‌ترین و کارآمدترین روش فعلی

اگر به دنبال سریع‌ترین روش شارژ هستید، شارژ سیمی گزینه‌ای است که می‌تواند بیشترین بازده را داشته باشد. در این روش، بین 90 تا 95 درصد انرژی به‌طور موثر به گوشی منتقل می‌شود. در ادامه، برخی از استانداردهای رایج شارژ که ممکن است با آن‌ها روبه‌رو شوید را معرفی می‌کنیم:

Power Delivery (PD)

USB Power Delivery رایج‌ترین استاندارد شارژ USB-C برای دستگاه‌هایی مانند گوشی‌های هوشمند است، البته به‌جز تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها. این استاندارد شارژ در حال تبدیل شدن به یکی از استانداردهای جهانی است. اپل، گوگل و سامسونگ از این استاندارد در تمامی گوشی‌های جدید خود استفاده می‌کنند و بیشتر گوشی‌ها با شارژرهای PD سازگار هستند. جالب است که بسیاری از گوشی‌هایی که از استانداردهای اختصاصی شارژ پشتیبانی می‌کنند، همچنین قابلیت پشتیبانی از PD هم دارند.

چند نکته مهم در مورد استاندارد شارژ PD که باید بدانید:

• Programmable Power Supply (PPS): در PD 3.0 به شما این امکان را می‌دهد که سطح ولتاژ را به‌طور دقیق تنظیم کنید و از حداقل شدن گرما و حداکثر شدن سرعت شارژ بهره‌مند شوید. گوشی‌هایی که از PPS پشتیبانی می‌کنند، برای شارژ با حداکثر سرعت به یک شارژر PPS نیاز دارند.
• Extended Power Range (EPR): در PD 3.1 امکان شارژ با سرعت‌های تا 240 وات را فراهم کرده است که نسبت به 100 وات قبلی افزایش زیادی دارد.

تکنولوژی شارژ سریع کوالکام (QC)

کوالکام با معرفی تکنولوژی شارژ سریع یا همان "Quick Charge" به دنبال شارژ سریع‌تر باتری‌ها از طریق افزایش ولتاژ خروجی شارژر USB بود. از آنجا که بسیاری از گوشی‌ها از تراشه‌های کوالکام استفاده می‌کنند، پشتیبانی از QC بسیار گسترده است. چند نسخه مختلف از QC وجود دارد، اما آخرین سه نسخه آن (QC 4، 4+ و 5) همگی از PD پشتیبانی می‌کنند و تا 100 وات شارژ را ممکن می‌سازند.

مدیاتک Pump Express

مدیاتک که یکی دیگر از تولیدکننده جهانی پردازنده است، تکنولوژی شارژ سریع خود به نام Pump Express را ارائه داده که مشابه QC است. در حال حاضر، این استاندارد به طور گسترده تبلیغ نمی‌شود، اما نسخه 4.0 آن با استاندارد USB PD 3.0 سازگار است.

استانداردهای شارژ VOOC و SuperVOOC اوپو

اوپو تکنولوژی شارژ سریع خود به نام VOOC را معرفی کرده است که در ابتدا در سال 2014 به بازار آمد و نسخه SuperVOOC آن دو سال بعد معرفی شد. هر دو این استانداردها اختصاصی هستند، اما اوپو مجوز استفاده از آن‌ها را به برندهای دیگر نیز داده است. SuperVOOC 2.0 توانسته شارژ 65 وات را در سال 2020 ارائه دهد و حالا به سرعت به 100 وات رسیده است. 

البته این استاندارد قادر است به 240 وات نیز برسد، هرچند که هنوز کمتر دستگاهی از این میزان استفاده می‌کند. برای استفاده از سرعت‌های بالا به یک شارژر SuperVOOC با نرخ 100 وات نیاز دارید.

استانداردهای اختصاصی دیگر:

• شیائومی HyperCharge: استاندارد شارژ اختصاصی شیائومی تا 120 وات شارژ برای برخی از دستگاه‌های خود ارائه می‌دهد، هرچند گوشی پرچمدار مانند شیائومی 15 اولترا با 90 وات شارژ می‌شود.
• موتورولا Rapid Charging و TurboPower: گوشی‌های قدیمی موتورولا از Rapid Charging استفاده می‌کردند، اما مدل‌های جدید از TurboPower بهره می‌برند. سریع‌ترین شارژر TurboPower قادر به شارژ با سرعت 125 وات است.
• سامسونگ AFC و SFC: سامسونگ در برخی از گوشی‌های قدیمی‌تر خود از AFC استفاده می‌کرد، اما بسیاری از مدل‌های جدید از SFC برای شارژ تا 45 وات پشتیبانی می‌کنند. البته برای بهره‌مندی از تکنولوژی شارژ سریع در گوشی‌های سامسونگ، لازم است که آن را از بخش باتری در تنظیمات فعال کنید.
• هواوی FCP و SCP: استاندارد قدیمی FCP تا 18 وات شارژ می‌کرد، اما استاندارد SCP می‌تواند تا 100 وات شارژ کند.
• آنکر PowerIQ: آنر که به‌عنوان تولیدکننده شارژرها و پاوربانک‌های محبوب شناخته می‌شود، استاندارد خود به نام PowerIQ را ارائه داده است. نسخه 3.0 این استاندارد می‌تواند تا 100 وات شارژ کرده و از QC 3.0 و PD 3.0 پشتیبانی می‌کند. نسخه جدیدتر PowerIQ 4.0 قادر است به‌طور خودکار ولتاژ خروجی دستگاه‌های متصل را شناسایی کرده و تنظیم کند تا زمان شارژ کلی کوتاه‌تر شود و همچنین از PD 3.1 و PPS نیز پشتیبانی می‌کند.

شارژ بی‌سیم؛ راحت، اما کندتر و کم‌بازده‌تر

شارژ بی‌سیم به‌طور معمول کندتر و کم‌کارآمدتر از شارژ با سیم است، زیرا تنها بین 70 تا 90 درصد انرژی به‌طور موثر به گوشی منتقل می‌شود. با این حال، شارژ بی‌سیم راحتی زیادی را فراهم می‌کند، زیرا نیازی به دست‌وپنجه نرم کردن با کابل‌ها ندارید و از آسیب به درگاه شارژ گوشی جلوگیری می‌شود. در ادامه، استانداردهای اصلی شارژ بی‌سیم که ممکن است با آن‌ها مواجه شوید را معرفی می‌کنیم:

استاندارد شارژ بی‌سیم Qi

Qi، استاندارد بی‌سیم و جهانی شارژ است که توسط Wireless Power Consortium (WPC) توسعه یافته و شما می‌توانید لوگوی Qi را بر روی تمامی شارژرهای بی‌سیم تایید شده مشاهده کنید. این استاندارد برای اولین بار در سال 2010 معرفی شد و ابتدا تنها امکان شارژ با 5 وات را با پروفایل قدرت Baseline (BPP) فراهم می‌کرد. نسخه 1.2 استاندارد، پروفایل قدرت Extended (EPP) را معرفی کرد که نرخ شارژ را به حداکثر 15 وات افزایش داد.

مگ‌سیف

در سال 2020، استاندارد مگ‌سیف اپل ترکیبی از شارژ بی‌سیم Qi و یک آرایه مغناطیسی در آیفون 12 و مدل‌های بعدی بود که باعث می‌شد گوشی دقیقا با شارژرهای مگ‌سیف هماهنگ شوند. 

این استاندارد حداکثر 15 وات شارژ را ارائه می‌دهد و هم‌اکنون از استاندارد Qi2 پشتیبانی می‌کند. برخی از مدل‌های جدید آیفون اکنون قادرند تا با سرعت 25 وات نیز با این استاندارد شارژ شوند.

شارژ بی‌سیم Qi2

استاندارد Qi2 که در سال 2023 معرفی شد، پروفایل قدرت مغناطیسی (MPP) را بر اساس تکنولوژی مگ‌سیف اپل ایجاد کرد (اپل در توسعه این استاندارد نقش داشته است). این ویژگی به دستگاه‌های برچسب‌دار Qi2 این امکان را می‌دهد تا با اضافه کردن یک حلقه مغناطیسی، از هم‌راستایی دقیق با شارژرها اطمینان حاصل شود و سرعت شارژ بالاتری را امکان‌پذیر کنند.

محدودیت فعلی این استاندارد 15 وات است، اما انتظار می‌رود که با نسخه‌های بعدی این سرعت افزایش یابد. البته یک نکته جالب این بوده که در سری گلکسی اس 25، استاندارد جدید "Qi2 Ready" معرفی شده است. این گوشی‌ها به‌طور فنی از Qi2 پشتیبانی می‌کنند، اما مغناطیس داخلی ندارند. برای استفاده از ویژگی‌های Qi2، باید از یک کیس مغناطیسی Qi2 استفاده کنید.

استانداردهای اختصاصی شارژ بی‌سیم دیگر:

• اوپو AirVOOC: استاندارد شارژ بی‌سیم اختصاصی اوپو که توسط وان‌پلاس نیز استفاده می‌شود، AirVOOC نام دارد و امکان شارژ بی‌سیم تا 50 وات را فراهم می‌کند.
• شیائومی HyperCharge: استاندارد شارژ بی‌سیم اختصاصی شیائومی که می‌تواند تا 80 وات با شارژر و گوشی شیائومی مناسب شارژ کند.
• سامسونگ Wireless Fast Charge: سامسونگ در ابتدای راه Qi، استاندارد Proprietary Power Delivery Extension (PPDE) را برای ارائه شارژ بی‌سیم سریع‌تر از 5 وات معرفی کرد.
• گوگل Power Profile: شارژرهای Pixel Stand گوگل برای برخی از گوشی‌های پیکسل مانند پیکسل 8 پرو تا 23 وات شارژ می‌کردند، اما متاسفانه شارژرهای Pixel Stand دیگر تولید نمی‌شود.

جمع‌بندی؛ در کل چه چیزهایی برای شارژ سریع‌تر باید در نظر بگیریم

گوشی‌های هوشمند در زندگی روزمره ما نقشی اساسی ایفا می‌کنند و برای استفاده بهینه از آن‌ها، نیاز به منبع انرژی داریم. در این میان، شارژ کردن گوشی‌ها به یکی از عادت‌های روزانه تبدیل شده است. با وجود این که بیشتر گوشی‌ها از باتری‌های مشابهی استفاده می‌کنند، استانداردها و پروتکل‌های شارژ از برند به برند دیگر متفاوت است و این مسئله می‌تواند پیچیدگی‌هایی را به وجود آورد. برای دستیابی به سرعت شارژ بیشتر، انتخاب کابل و شارژر مناسب بر اساس پروتکل پشتیبانی‌شده توسط گوشی بسیار مهم است.

اگر به دنبال سرعت شارژ بالا هستید، اولین نکته‌ای که باید بدانید، میزان توان (وات) شارژ است. همچنین، برای شارژ سریع‌تر، استفاده از شارژر و کابل‌هایی که از پروتکل‌های استاندارد مثل USB Power Delivery (PD) پشتیبانی می‌کنند، توصیه می‌شود. هرچند که شارژ سیمی سریع‌ترین روش بوده، اما شارژ بی‌سیم نیز با راحتی بیشتر، گزینه‌ای محبوب اما با سرعت و کارایی کمتر است.

در نهایت، برای شارژ بهینه گوشی، باید به عواملی مانند پروتکل پشتیبانی‌شده، سرعت شارژ، نوع شارژر و کابل توجه کرد. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون در تکنولوژی شارژ، انتخاب صحیح و آگاهی از استانداردها می‌تواند به شما در استفاده بهینه از دستگاه‌های خود کمک کند.