6 علامت مهم که نشان میدهد گوشی شما ویروسی شده
آیا گوشی شما به شدت کند شده و قبض تلفنتان سر به فلک کشده است؟ ممکن است مانند بسیاری دیگر از افراد گوشی شما نیز ویروسی شده باشد.
در دنیای امروز، تلفنهای همراه ما نه تنها برای تماسهای صوتی یا پیامهای متنی بلکه بهعنوان یک مرکز اطلاعاتی و ارتباطی برای نگهداری عکسها، ویدیوها، پیامهای شخصی، اطلاعات بانکی و دادههای حیاتی دیگر استفاده میشوند. این دسترسی و راحتی بینظیر البته با خطرات و تهدیدهای امنیتی خاصی همراه است. یکی از اصلیترین این تهدیدها بدافزارها هستند؛ نرمافزارهای مخربی که با هدف دسترسی به اطلاعات کاربر، نمایش تبلیغات مزاحم و حتی کنترل کامل دستگاه ساخته میشوند.
چرا باید مراقب بدافزارها باشیم؟
بدافزارها میتوانند به طرق مختلفی به دستگاههای اندرویدی نفوذ کنند. این برنامهها بهصورت پنهانی فعالیت میکنند، منابع سیستم را بدون اطلاع کاربر مصرف میکنند، و میتوانند اطلاعات شخصی شما را سرقت کرده یا برای اهداف مخرب مورد استفاده قرار دهند. در این مقاله، شش نشانه اصلی که ممکن است دستگاه اندرویدی شما را به خطر انداخته باشد معرفی شده تا با آگاهی از آنها بتوانید اقدامات لازم را برای محافظت از اطلاعات خود انجام دهید.
۱. ظاهر شدن تبلیغات مزاحم و برنامههای ناشناخته
یکی از رایجترین نشانههای وجود بدافزار، نمایش تبلیغات مزاحم و غیرمنتظره است. اگر هنگام مرور عکسها، مشاهده ویدیوها یا استفاده از برنامههای مختلف با تبلیغاتی مواجه میشوید که تجربه کاربری شما را مختل میکند، ممکن است این تبلیغات نتیجه فعالیت بدافزارهای نوع "تبلیغافزار" باشند. تبلیغافزارها با نفوذ به دستگاه، تبلیغات را بهطور مداوم نمایش میدهند و از این طریق سود میبرند.
علاوه بر تبلیغات، نصب برنامههای ناشناخته روی دستگاه نیز نشانه مهمی است. برخی بدافزارها از طریق لینکهای مشکوک یا وبسایتهای نامعتبر وارد دستگاه میشوند و بدون اطلاع شما برنامههایی را نصب میکنند که میتوانند به اطلاعات و تنظیمات حساس دستگاه دسترسی داشته باشند. اگر برنامههایی روی دستگاه خود مشاهده کردید که هرگز آنها را نصب نکردهاید، بلافاصله آنها را حذف کنید و از نصب مجدد جلوگیری کنید.
۲. افزایش غیرمعمول دمای دستگاه و کاهش سریع عمر باتری
گرم شدن دستگاه هنگام استفاده سنگین، مانند بازیهای طولانی مدت یا فیلمبرداری پیوسته، امری طبیعی است؛ اما اگر دستگاه شما در حالت عادی، بدون استفاده خاصی داغ میشود، این میتواند نشانه فعالیت بدافزار باشد. بسیاری از بدافزارها بدون اطلاع کاربر در پسزمینه فعال هستند و منابع پردازشی و باتری دستگاه را مصرف میکنند. این فعالیت مداوم در پسزمینه باعث میشود دستگاه داغ شود و باتری سریعتر از حد معمول خالی شود.
علاوه بر این، برخی بدافزارها برای انجام فعالیتهای پردازشی سنگین مانند استخراج ارزهای دیجیتال طراحی شدهاند. این فعالیتها منابع دستگاه را بهشدت درگیر میکنند و باعث کاهش طول عمر باتری و داغ شدن دستگاه میشوند. با بررسی تنظیمات باتری و مشاهده برنامههایی که بیشترین مصرف باتری را دارند، میتوانید برنامههای مشکوک را شناسایی و حذف کنید.
۳. کاهش شدید در عملکرد و سرعت دستگاه
یکی دیگر از نشانههای شایع بدافزارها، کاهش سرعت و عملکرد کلی دستگاه است. گوشیهای اندرویدی به دلیل توانایی پردازشی بالا، معمولاً عملکرد روانی دارند، اما اگر دستگاه شما ناگهان با کندی و تاخیر در انجام عملیات مواجه شد، ممکن است علت آن فعالیت بدافزار باشد. بدافزارها منابع پردازشی و حافظه دستگاه را بهشدت مصرف میکنند و باعث ایجاد کندی، هنگکردن و اختلال در عملکرد میشوند. همچنین، برخی از بدافزارها برای جلوگیری از شناسایی، بهصورت مخفیانه عملیات خود را در پسزمینه اجرا میکنند، که این نیز به کاهش کارایی دستگاه میافزاید.
۴. قطع شدن تماسها و مشکلات در ارتباطات شبکه
اتصال پایدار و بدون مشکل از جمله ویژگیهایی است که از گوشی انتظار میرود. اما اگر به طور مداوم با قطع شدن تماسها و مشکلات ارتباطی مواجه میشوید، احتمالاً بدافزاری در حال دستکاری تنظیمات شبکه دستگاه است. برخی بدافزارها با استفاده از منابع شبکه در پسزمینه، پهنای باند در دسترس برای برقراری تماسها یا استفاده از اینترنت را کاهش میدهند که این امر میتواند باعث بروز مشکلاتی نظیر تاخیر صدا، قطع شدن تماسها و حتی از دست رفتن ارتباطات شبکه شود.
۵. افزایش ناگهانی مصرف داده اینترنت
افزایش بیرویه مصرف داده اینترنت بدون دلیل خاص میتواند نشانه دیگری از فعالیت بدافزار در دستگاه باشد. برخی از انواع بدافزارها با استفاده از دستگاه به عنوان یک بات اسپم، پیامها و ایمیلهای انبوه ارسال میکنند که این فعالیتها به مصرف زیاد داده منجر میشود. همچنین، برخی بدافزارها بهصورت پنهانی برای انجام فعالیتهای سنگین پردازشی مانند استخراج ارزهای دیجیتال از اینترنت استفاده میکنند و باعث افزایش مصرف داده میشوند.
اگر مصرف داده اینترنت بهطور ناگهانی افزایش پیدا کرد، بهتر است تنظیمات داده را بررسی کرده و برنامههایی که بیشترین مصرف داده را دارند شناسایی کنید تا در صورت لزوم آنها را حذف کنید.
۶. هزینههای غیرمنتظره در قبض تلفن
اگر در قبض تلفن خود متوجه هزینههای غیرمنتظره و اضافی شدید، این نیز میتواند علامتی از فعالیت بدافزار باشد. برخی بدافزارها بهطور مخفیانه شما را به سرویسهای پیامکی گرانقیمت مشترک میکنند و پیامکهای مکرری ارسال میکنند که باعث افزایش هزینههای ماهانه میشود. اگر با چنین مواردی مواجه شدید، بلافاصله با اپراتور تلفن همراه خود تماس بگیرید و موضوع را بررسی کنید.
راههای جلوگیری از آلودگی گوشی به بدافزارها
برای محافظت از دستگاه خود در برابر بدافزارها، توصیههای زیر میتواند مؤثر باشد:
- دانلود برنامهها تنها از Google Play Store: فروشگاههای غیررسمی معمولاً حاوی برنامههای مخرب و آلوده هستند. با استفاده از فروشگاه رسمی گوگل میتوانید از امنیت برنامهها مطمئن باشید.
- پرهیز از کلیک بر روی لینکهای ناشناس: لینکهای ارسالی از منابع نامشخص میتوانند حامل بدافزار باشند، پس هرگز بر روی لینکهایی که از هویت ارسالکننده آنها مطمئن نیستید کلیک نکنید.
- اجتناب از استفاده از شبکههای وایفای عمومی: وایفایهای عمومی ناامن هستند و میتوانند دستگاه شما را در معرض تهدیدات مختلف قرار دهند.
- بهروزرسانی منظم سیستم و برنامهها: بهروزرسانیهای امنیتی میتوانند آسیبپذیریهای شناخته شده را برطرف کنند و دستگاه شما را در برابر تهدیدات جدید محافظت کنند.
- عدم کلیک بر روی پاپآپهای تبلیغاتی و مشکوک: حتی اگر این پاپآپها به نظر قانونی بیایند، احتمال دارد حاوی لینکهای مخرب باشند.
اقدامات لازم در صورت آلودگی گوشی به بدافزار
اگر احساس کردید که دستگاه اندرویدی شما به بدافزار آلوده شده، جای نگرانی نیست. اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای حذف این بدافزارها انجام دهید. ابتدا از حذف برنامههای مشکوک و ناشناخته که اخیراً نصب کردهاید شروع کنید. سپس با استفاده از یک نرمافزار ضدویروس معتبر، دستگاه خود را اسکن کنید. همچنین میتوانید با استفاده از ویژگی «بازگشت به تنظیمات کارخانه» تمامی اطلاعات و تنظیمات گوشی را به حالت اولیه برگردانید، هرچند این روش به حذف کامل بدافزارها کمک میکند اما باعث از دست رفتن تمامی دادههای شخصی میشود.
تشخیص علائم آلودگی به بدافزار در دستگاه اندرویدی میتواند به شما در پیشگیری از مشکلات بزرگتر کمک کند. با شناسایی علائمی مانند کاهش عملکرد، برنامههای ناشناخته، افزایش هزینهها و نمایش تبلیغات مزاحم میتوان بهموقع واکنش نشان داد و از دستگاه و اطلاعات شخصی خود محافظت کرد. همچنین با رعایت توصیههای امنیتی، میتوان از آلوده شدن دستگاه به بدافزار جلوگیری کرد و تجربهای امنتر و لذتبخشتر از استفاده از گوشی اندرویدی داشت.