نمایشگر 2.5D چه نوع نمایشگری است؟
هنگامی که یک گوشی موبایل معرفی میشود، برخی ویژگیهای آن برای همه قابل درک است. مثلا رزولوشن صفحه نمایش یا کیفیت دوربین با اعداد و ارقامی مشخص میشود که همه متوجه آن هستند. اما برخی ویژگیهایی که در مشخصات یک محصول ذکر میشود ممکن است برای اکثر کاربران چندان قابل درک نباشد. یکی از این مشخصات برخورداری از نمایشگر 2.5D است. این نوع نمایشگر امروزه بسیار رواج پیدا کرده است، اما واقعا این نمایشگر چه تفاوتی با سایر نمایشگرها دارد؟ آیا این نام تنها یک حیله تبلیغاتی برای فروش بیشتر است؟
اولین چیزی که از نام این نمایشگر برداشت میشود این است که 2.5D چیزی بین سهبعدی و دوبعدی است. این تعریفی درست اما نه چندان دقیق است. درواقع این نام مربوط به یکی از ویژگیهای طراحی نمایشگرهاست. 2.5D به طور مشخص به خمیدگی لبههای نمایشگر اشاره دارد. اما اگر ذهنتان به سمت چیزی مانند نمایشگر خمیده گلکسی اج سامسونگ رفته است، باید بگوییم که خمیدگی لبههای نمایشگر موردنظر ما به آن اندازه نیست. درواقع گاهی اوقات ممکن است حتی متوجه نشوید که از این ویژگی در طراحی نمایشگر گوشی شما استفاده شده است، اما در دستگاههایی که صفحه نمایششان اندکی بالاتر از بدنه قرار دارد، میتوان این طراحی را به وضوح مشاهده کرد.
تلفنهای مختلفی از این نوع صفحه نمایش استفاده میکنند، اما اکنون استفاده از آن بین تولیدکنندگان گوشی هوشمند بسیار رواج پیدا کرده است. برای مثال میتوان به پرچمداران جدید الجی و سامسونگ اشاره کرد که این طراحی در صفحه نمایششان استفاده شده است.
بالاخره صفحه نمایش 2.5D خمیده است یا نه؟
پاسخ به این سوال آسان نیست، زیرا به این نمایشگر نه میتوان خمیده گفت و نه میتوان آن را مسطح دانست. درواقع 2.5D معرف نمایشگرهایی است که لبه آنها اندکی به سمت محور Z متمایل شده است. توضیح دادن این ویژگی در قالب کلمات کار آسانی نیست، اما تصویر زیر به راحتی تفاوت بین نمایشگرهای 2D ،2.5D و 3D را نشان میدهد.
میزان تمایل لبه به سمت محور سوم مختصات، بسته به هدف تولیدکننده، ممکن است کم یا زیاد شود. اندکی انحنا میتواند لبههای محصول را نرمتر کند و انحنای بیشتر میتواند آن را شیکتر و خوشدستتر سازد. اگر این انحنا بیشتر و بیشتر شود، به نمایشگر خمیده یا 3D میرسیم؛ همانی که میتوانید در سری اج سامسونگ یا G Flex 2 مشاهده کنید. اما نمایشگر کاملا خمیده از نظر فنی بسیار متفاوت از نمایشگر 2.5D است و روند تولید متفاوت و هزینه تولید بیشتری دارد.
این نوع نمایشگر چگونه ساخته میشود؟
در ابتدای استفاده از این نوع نمایشگر جنجال خبری بسیاری راجع به آن به پا شد، اما درواقع تولید این نمایشگر تفاوت چندان زیادی با تولید نمایشگر مسطح ندارد. دلیل اصلی نیز این است که، برخلاف نمایشگر خمیده، میزان خمیدگی به اندازهای نیست که لازم باشد تجهیزات الکترونیکی داخل نمایشگر نیز خم شود. درواقع روند تولید آن کاملا شبیه تولید صفحه نمایش مسطح است و فقط اندکی روی شکلدهی نمایشگر کار میشود.
این روند تولید مشابه بدین معناست که برای نمایشگر 2.5D، مانند نمایشگر مسطح، میتوان از تکنیکهای مقاومسازی مانند Gorilla Glass نیز استفاده کرد. صفحه نمایش در اندازه موردنظر از یک صفحه بزرگتر بریده میشود و عملیاتی برای نرم کردن لبهها انجام میشود که ظاهری حرفهایتر به نمایشگر میبخشد.
اگر بخواهند که این نمایشگر را وارد عملیات مقاومسازی کنند، باید شیشه شکلدادهشده را با گرم کردن در محلول نمکهای ذوبشده و در دمای بالا حرارت دهند و سپس به سرعت آن را سرد کنند تا شیشه به اندازه کافی فشرده شود.
اگر بخواهید تفاوت نمایشگر 2.5D را با نمایشگر خمیده، مانند آنچه در گلکسی اس7 اج دیدهایم، بیشتر درک کنید، باید گفت در نمایشگر خمیده لازم است ترانزیستورهای نمایشگر یا عناصر نوری صفحه مانند پیکسلهای OLED یا LCD نیز با انحنای صفحه نمایش مطابقت داده شوند که کاری پرهزینه است و پیچیدگی آن بسیار بیشتر است.
چرا نمایشگر 2.5D؟
نمایشگر 2.5D ارگونومی گوشی را افزایش میدهد و باعث ظرافت و زیبایی بیشتر میشود. همچنین باعث میشود تولیدکننده اطمینان داشته باشد که لبههای نمایشگر به اندازهای نرم است که کاربر احساس راحتی بکند. مطمئنا هیچ کس دوست ندارد دست خودش را روی لبههای زمخت و تخت بکشد.
استفاده از نمایشگر 2.5D تنها مختص به گوشیهایی نیست که لبههای شیشهای دارند، بلکه محصولاتی با فریم فلزی نیز میتوانند از این نوع نمایشگر استفاده کنند. برای مثال، میتوان به گلکسی نوت 4 اشاره کرد که با وجود فریم فلزی از نمایشگر 2.5D برخوردار است.
در مورد مقاومت و سختی این نمایشگر در مقایسه با نمایشگر تخت به طور قطع نمیتوان حرفی زد. مقاومت صفحه نمایش درواقع به تکنیکهایی بستگی دارد که در تولیدش به کار رفته و صرف اینکه صفحه نمایشی 2.5D است نمیتوان ادعا کرد مقاومتر یا ضعیفتر از سایر نمایشگرهاست. همانطور که پیش از این گفتیم، حتی میتوان تکنولوژی گوریلا گلس را روی این نوع نمایشگر پیاده کرد.
ننها نکته منفی در مورد گوشیهایی که از این نوع نمایشگر بهره میبرند این است که اگر کاربر بخواهد برای گوشی خود قابی تهیه کند، باید حتما به دنبال قابی باشد که در آن انحنای محصول لحاظ شده باشد که چون تولید قاب با در نظر گرفتن این ویژگی هزینه بیشتری دارد، طبیعتا قیمت نهایی قاب نیز بالاتر است.
درمجموع نمایشگر 2.5D اصطلاح ساختگی شرکتها برای فروش بیشتر محصولاتشان نیست، اما آنقدر هم خاص نیست که بتوان داشتن آن را نقطه قوت و نداشتنش را نقطه ضعفی برای دستگاه دانست.