آیا دوران گوشیهای تاشو رو به پایان است؟
گوشیهای تاشو با وجود سرمایهگذاریهای کلان برندهای بزرگ، با کاهش فروش و استقبال محدود کاربران مواجه شدهاند. قیمت بالا، مشکلات دوام و ضعف نرمافزاری از موانع اصلی این فناوری هستند. در عین حال، طراحیهای جدید مانند نمایشگرهای رولشونده ممکن است جایگزین گوشیهای تاشو شوند.
در سال ۲۰۱۹، سامسونگ با معرفی گلکسی فولد، گوشیهای تاشو را دوباره به عرصه رقابت بازگرداند. این محصول موجی از هیجان در صنعت موبایل به راه انداخت و برندهای مطرحی همچون گوگل و موتورولا تلاش کردند تا موفقیت سامسونگ را تکرار کنند. گوشیهای هوشمند که سالها در قالب مستطیلهای یکنواخت عرضه میشدند، ناگهان دستخوش تغییر شدند. گوشیهای تاشو با نمایشگرهای بزرگتر، قابلیتهای هوش مصنوعی پیشرفته و امکان استفاده در حالت تبلت، نگاه تازهای به آینده موبایل ارائه دادند.
اما پس از گذشت پنج سال، شواهد نشان میدهد که این فناوری، آن شور و هیجان اولیه را از دست داده است. در حالی که برندهای بزرگی همچون سامسونگ، گوگل و موتورولا هنوز هم سرمایهگذاری هنگفتی روی توسعه مدلهای جدید انجام میدهند، استقبال کاربران همچنان در حد انتظار نیست. بسیاری از مصرفکنندگان از مشکلاتی مانند ابعاد بزرگ، قیمت سرسامآور و دوام نامطمئن این دستگاهها شکایت دارند. با توجه به این چالشها، این پرسش مطرح میشود که آیا گوشیهای تاشو میتوانند جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند، یا اینکه به تدریج از صحنه رقابت حذف خواهند شد؟
قیمت بالای گوشیهای تاشو توجیهپذیر است؟
گوشیهای تاشو به لطف نمایشگرهای بزرگ خود، تجربهای نزدیک به تبلت را برای کاربران فراهم میکنند و برای افرادی که به انجام همزمان چند کار نیاز دارند، ابزاری کاربردی محسوب میشوند. طراحی آنها نیز مدرن و آیندهنگرانه است، به گونهای که بسیاری از برندها هزینههای کلانی را صرف توسعه آن کردهاند. اما آیا این ویژگیها ارزش پرداخت هزینهای بسیار بیشتر از گوشیهای پرچمدار معمولی را دارند؟

در اولین سال عرضه گلکسی فولد، بسیاری از خریداران از مشکلات دوام و استحکام این دستگاه شکایت داشتند. لولای آن بهاندازه کافی مقاوم نبود و همین امر باعث شد که بسیاری از مشتریان نسبت به خرید گوشیهای تاشو تردید کنند. با گذشت زمان، برندهای تولیدکننده با سرمایهگذاریهای بیشتر، دوام این دستگاهها را بهبود بخشیدند، اما این بهبود با افزایش هزینهها همراه بود.
بهعنوان نمونه، گوگل پیکسل فولد با قیمت ۱۸۰۰ دلار به بازار عرضه شده است، رقمی که تقریباً برابر با گلکسی فولد 6 است. در مقایسه، یک گوشی پرچمدار مانند پیکسل پرو قیمتی کمتر از ۱۰۰۰ دلار دارد. این اختلاف قیمت باعث شده است که گوشیهای تاشو در دسته محصولات لوکس قرار بگیرند و از دسترس بسیاری از کاربران خارج شوند. علاوه بر این، هنوز هم در بخشهایی مانند طول عمر باتری و کیفیت دوربین، گوشیهای تاشو نمیتوانند با مدلهای استاندارد و غیرتاشو رقابت کنند.
یکی از بزرگترین چالشهای گوشیهای تاشو، طراحی لولای آنهاست. اکثر این گوشیها از ترکیب شیشه فوق نازک و لایهای از پلاستیک ساخته شدهاند. این در حالی است که گوشیهای معمولی از شیشه مقاوم گوریلا بهره میبرند که دوام بیشتری دارد. همچنین، به دلیل طراحی تاشو، یک چین واضح در محل خم شدن نمایشگر ایجاد میشود. این موضوع باعث میشود که صفحهنمایش هرگز کاملاً صاف نباشد، که میتواند هنگام تماشای ویدیو، انجام بازیهای ویدیویی یا حتی یادداشتبرداری، تجربه کاربری را تحت تأثیر قرار دهد.
از نظر مقاومت در برابر آب، بسیاری از گوشیهای تاشو دارای استاندارد IP هستند، اما مشکلاتی در زمینه مقاومت در برابر گرد و غبار گزارش شده است. طراحی لولا به ذرات ریز مانند شن، گرد و غبار و سایر آلودگیها اجازه ورود به گوشی را میدهد، که به مرور زمان میتواند بر عملکرد دستگاه تأثیر منفی بگذارد. بسیاری از کاربران گزارش دادهاند که ورود گرد و غبار به بخشهای متحرک لولا، باعث کاهش طول عمر و ایجاد مشکلات عملکردی در این دستگاهها شده است.
یکی از مهمترین نقاط قوت گوشیهای تاشو، قابلیت انجام همزمان چند کار به لطف نمایشگرهای بزرگتر است. اما در عمل، پشتیبانی نرمافزاری همچنان با مشکلات زیادی مواجه است. بسیاری از اپلیکیشنها بهدرستی برای نمایشگرهای تاشو بهینه نشدهاند و این امر باعث میشود که تجربه کاربری در این دستگاهها بهخوبی آنچه انتظار میرود، نباشد.
بهعنوان مثال، اینستاگرام تا سال ۲۰۲۳، یعنی چهار سال پس از عرضه اولین گلکسی فولد، رابط کاربری خود را برای نمایشگرهای بزرگ بهینه نکرده بود. بسیاری از اپلیکیشنهای محبوب همچنان با گوشیهای تاشو سازگاری کامل ندارند و طراحی آنها یا بیش از حد کشیده میشود یا فضاهای خالی زیادی در صفحه باقی میماند. حتی قابلیت تقسیم صفحه که یکی از اصلیترین ویژگیهای گوشیهای تاشو محسوب میشود، در بسیاری از برنامهها بهدرستی اجرا نمیشود. در نتیجه، کاربران حرفهای که به استفاده از چندین اپلیکیشن بهصورت همزمان نیاز دارند، ممکن است با محدودیتهای زیادی مواجه شوند.
آیا بازار به افول گوشیهای تاشو باور دارد؟
برخی کارشناسان معتقدند که پایان دوران گوشیهای تاشو دیگر یک احتمال نیست، بلکه به واقعیت نزدیک شده است. در سال ۲۰۲۴، سامسونگ، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گوشیهای تاشو، با کاهش ۲۱ درصدی در میزان عرضه این محصولات مواجه شد. بر اساس گزارش Statista، فروش گوشیهای تاشو در همین سال تنها ۱۸ میلیون دستگاه بوده است؛ رقمی که در برابر فروش ۱.۲ میلیارد گوشی هوشمند در سراسر جهان بسیار ناچیز به نظر میرسد.

با وجود این کاهش در فروش، برندهای بزرگ فناوری همچنان به سرمایهگذاری در این حوزه ادامه میدهند. سامسونگ در حال آمادهسازی نسل بعدی گلکسی فولد است، و شرکتهایی مانند موتورولا و شیائومی نیز بهطور جدی روی فناوری تاشو کار میکنند. علاوه بر این، اپل نیز که تاکنون وارد این بازار نشده، بر اساس شایعات قصد دارد اولین گوشی تاشوی خود را در سال ۲۰۲۶ معرفی کند.
با این حال، به نظر میرسد مصرفکنندگان هنوز نسبت به این فناوری تردید دارند. نظرسنجی اخیر CNET نشان داده است که ۵۲ درصد از پاسخدهندگان علاقهای به خرید گوشیهای تاشو ندارند. اگرچه این آمار ممکن است در آینده تغییر کند، اما این واقعیت که پس از پنج سال از عرضه نخستین مدلها، هنوز بسیاری از کاربران نتوانستهاند با این فناوری ارتباط برقرار کنند، نشاندهنده چالشهای جدی برای تولیدکنندگان است.
با بررسی بازارهای مختلف، تصویر متفاوتی از وضعیت گوشیهای تاشو دیده میشود. در حالی که فروش این محصولات در ایالات متحده با کاهش مواجه شده، بازارهایی مانند کره جنوبی و چین استقبال بیشتری از این فناوری داشتهاند. برندهایی مانند اوپو و هوآوی توانستهاند با ارائه مدلهای رقابتی، فروش قابل توجهی در این کشورها داشته باشند.
بهعنوان مثال، هواوی اخیراً گوشی Mate X Ultimate، نخستین گوشی سهتاشوی جهان را معرفی کرده است؛ محصولی که میتواند نقطه عطفی در طراحی گوشیهای هوشمند باشد. با این حال، به دلیل محدودیتهای تجاری، این گوشی به این زودیها در بازار ایالات متحده عرضه نخواهد شد.
گوشیهای تاشو آیندهای دارند؟
با وجود کاهش فروش، برندهای بزرگ همچنان به تحقیق و توسعه در این حوزه ادامه میدهند. شایعاتی مبنی بر اینکه سامسونگ در حال کار بر روی یک گوشی سهتاشوی جدید است، نشان میدهد که این شرکت قصد ندارد بهسادگی از این بازار خارج شود.
گوگل نیز اخیراً گوشی پیکسل 9 پرو فولد را معرفی کرده است که باوجود قیمت بالای آن، بازخوردهای مثبتی دریافت کرده است. اما یکی از مهمترین چالشها همچنان قیمت بالای گوشیهای تاشو است. اگر برندهای بیشتری نتوانند گوشیهای تاشو را با قیمتی کمتر از ۱۰۰۰ دلار عرضه کنند، این فناوری همچنان در دسترس قشر محدودی از کاربران باقی خواهد ماند. در حال حاضر، گوشیهای پرچمدار اقتصادی مانند آیفون 16e و سری A و FE سامسونگ گزینههای بسیار بهصرفهتری هستند و همین مسئله باعث میشود که کاربران برای پرداخت هزینههای بالای گوشیهای تاشو، تردید بیشتری داشته باشند.
یکی دیگر از چالشهای بزرگ گوشیهای تاشو، دوام و استحکام آنها است. با وجود پیشرفتهای انجامشده، کاربران همچنان درباره دوام لولاها، مقاومت نمایشگر و آسیبپذیری در برابر گردوغبار نگرانی دارند. این مسائل باعث میشود که حتی کاربرانی که علاقهمند به خرید این گوشیها هستند، در نهایت به گزینههای سنتیتر روی بیاورند.
یکی از تحولات جدید در این صنعت، حرکت از طراحیهای سنتی کتابیشکل بهسمت نمایشگرهای رولشونده است. این نمایشگرها قادرند با یک حرکت سریع گسترش پیدا کنند و جمع شوند، و انعطافپذیری بیشتری در اندازه صفحهنمایش ارائه میدهند. این طراحی جدید نهتنها به گوشیهای تاشو شباهت دارد، بلکه برخی از معایب آنها مانند چینخوردگی نمایشگر و دوام کم لولاها را نیز برطرف میکند.

سؤالی که مطرح میشود این است که آیا این گوشیهای رولشونده میتوانند بهعنوان استاندارد جدید در صنعت موبایل معرفی شوند، یا اینکه آنها هم به سرنوشتی مشابه گوشیهای تاشو دچار خواهند شد؟
در حال حاضر، گوشیهای تاشو همچنان یک فناوری جذاب محسوب میشوند و برندهای بزرگی همچنان به سرمایهگذاری روی آن ادامه میدهند. اما واقعیت این است که قیمت بالا، دوام پایینتر نسبت به گوشیهای استاندارد، و مشکلات نرمافزاری هنوز بهعنوان موانع اصلی این محصولات باقی ماندهاند.
اگر تولیدکنندگان بتوانند مشکلات دوام را برطرف کنند، قیمتها را کاهش دهند و نرمافزارها را برای نمایشگرهای بزرگتر بهینهسازی کنند، ممکن است این فناوری بهتدریج جایگاه مستحکمی در بازار پیدا کند. اما در غیر این صورت، احتمال اینکه گوشیهای تاشو فقط یک ترند موقتی باشند و جای خود را به فناوریهای جدیدتری مانند گوشیهای رولشونده بدهند، بسیار زیاد است.