پروژه موهان سامسونگ در برابر متا کوئست 3؛ آینده XR به کدام سمت می‌رود؟

پروژه موهان سامسونگ (Samsung Project Moohan) که به‌تازگی در رویداد آنپکد گلکسی رونمایی شد، دسته‌ای جدید از محصولات آینده این شرکت است که تمرکز زیادی روی هدست‌های VR/XR داشته و با پشتیبانی قدرتمند از طرف پلتفرم اندروید XR، به‌نظر می‌رسد به‌زودی رقابت جنجالی بزرگی را به پا خواهد کرد. 

با برخورداری از صفحه‌نمایش اولد با وضوح بالا، دوربین‌های درجه یک، طراحی فوق‌العاده براق با مسدودکننده‌های ورودی نور که به‌صورت مغناطیسی متصل و جدا می‌شود، هدست XR آینده می‌تواند حتی به سراغ غول‌های بزرگی مانند متا کوئست 3 یا ویژن‌پرو برود. البته فعلا جزئیات کاملی از آن در دسترس نیست و حتی سامسونگ در رویداد اخیر خود به قیمت آن نیز اشاره کرد، اما انتظار می‌رود که اواخر امسال شاهد عرضه هدست پروژه موهان سامسونگ باشیم.

در مقابل، هدست متا کوئست 3 قرار دارد که در حال حاضر، بهترین هدست XR است که می‌توان خرید. متا کوئست 3 با لنزهای پنکیک پیشرفته، پردازنده قدرتمند اسنپ‌دراگون XR2 نسل 2، هزاران بازی و امکان اتصال آسان آن به‌صورت بی‌سیم به کامپیوتر شخصی ویندوزی برای کار یا بازی در اختیار کاربر قرار دارد. به‌علاوه، مجهز بودن این هدست به سرویس‌های استریم مانند ایکس‌باکس گیم‌پس، نتفلیکس  و جی‌فورس ناو و هزاران سرویس دیگر، یک منبع قابل‌توجه سرگرمی است که مانند آن در هیچ هدست دیگری وجود ندارد. همچنین این هدست از انواع مختلفی لوازم جانبی شخص ثالث پشتیبانی می‌کند تا کاربران بتوانند آن را مطابق میل خود شخصی‌سازی کنند.

پروژه موهان سامسونگ؛ یک محصول با پتانسیل جدی

پروژه Moohan سامسونگ زمانی خبرساز شد که این شرکت آن را همراه با اندروید XR معرفی کرد؛ نسخه‌ای جدید و هیجان‌انگیز از اندروید که به‌طور ویژه برای دستگاه‌های XR مانند عینک‌های واقعیت افزوده، هدست‌های واقعیت مجازی و هدست‌های واقعیت ترکیبی طراحی شده است. این هدست واقعیت ترکیبی آینده، درست مانند Metaمتا کوئست 3، دنیای واقعی و مجازی را در بازی‌ها و کاربردهای حرفه‌ای با هم ترکیب خواهد کرد.

پروژه موهان، همان‌طور که در حال حاضر با این نام شناخته می‌شود، پیش از عرضه‌ی مورد انتظار خود در اواخر سال جاری، نام نهایی محصول را دریافت خواهد کرد. سامسونگ این سخت‌‌افزار را برای اولین‌بار در رویداد گلکسی آنپکد 2025 در جریان رونمایی از سری گلکسی اس 25 به‌صورت عمومی به نمایش گذاشت.

گفته می‌شود که پروژه موهان سامسونگ از سخت‌افزار بالاتری نسبت به متا کوئست 3 بهره برده و سامسونگ وعده داده که بهترین سخت‌افزار VR تا به امروز خواهد بود. در واقع، این هدست کیفیت را با برچست قیمتی مقرون به‌صرفه‌تر از ویژن‌پرو ادغام خواهد کرد، اما آیا این بدان معناست که واقعا هدست بهتری خواهد بود؟

مقایسه پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3؛ طراحی و مشخصات اولیه

در حالی که هر دو پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3 هدست‌های واقعیت ترکیبی هستند، اما ظاهر و تناسب آن‌ها کاملا متفاوت است. متا کوئست 3 عمدتا برای پاسخ‌گویی به محدودیت‌های هزینه طراحی شده و با قیمتی زیر 500 دلار می‌توانید آن را داشته باشید.

در مقابل، پروژه موهان سامسونگ ظاهر و احساس بسیار بالاتری دارد و در حالی که برای کاهش وزن آن در برخی بخش‌ها از قطعات پلاستیکی استفاده شده، بیشتر شبیه متا کوئست پرو است تا کوئست 3. در این هدست از تسمه‌های جانبی محکم با حرکت چرخشی در پشت برای تنظیم سریع اندازه، یک پد بزرگ و مخملی در پشت سر و یک پد مخملی بزرگ دیگر برای پیشانی کاربر در نظر گرفته شده است.

برخلاف متا کوئست 3، پروژه موهان به‌هیچ وجه وزنی روی صورت کاربر تحمیل نمی‌کند، چراکه اگر به طراحی آن براساس عکس‌های رسمی دقت کرده باشید، بیشتر وزن آن روی قسمت بالایی سر می‌افتد و با چنین طراحی، کاربر در استفاده کوتاه‌مدتی خسته نخواهد شد. سامسونگ برای مسدودکننده‌های نور از نوار پلاستیکی با قابلیت مغناطیسی استفاده کرده تا هم وزن پایینی برای دستگاه داشته باشد و به‌خاطر خاصیت مغناطیس، اتصال و جدا کردن آن بسیار راحت‌تر خواهد بود.

یکی از جنبه‌های مثبت متا کوئست 3، در خاصیت تغییرپذیری تمام قسمت‌های پوشیدنی این دستگاه بوده که می‌توانید با تعویض آن‌ها، مطمئن شوید که کاملا متناسب با خودتان است. بند پارچه‌ای پیش‌فرض متا کوئست 3 وزن را روی صورت و اطراف سر و همچنین پشت سر توزیع می‌کند. برای برخی از افراد، چنین طراحی ناراحت‌کننده است و درنهایت به سراغ یک بند سر شخص ثالث به همراه چندین لوازم جانبی دیگر می‌روند تا پوشیدن آن راحت‌تر باشد.

در حالی که این ابتدا به‌عنوان یک نقطه منفی برای هدست متا به‌نظر می‌رسد، اما طراحی ماژولار متا کوئست 3 به این معنی است که می‌توانید قسمت‌های مهم از جمله بند سر و پد صورت را حذف کرده و با مواردی که راحت‌تر هستید، جایگزین کنید. بسیاری از افراد معتقد هستند که پدهای صورت قرار گرفته در متا کوئست 3 باعث توزیع بیشتر وزن روی صورت شده و این را ناراحت‌کننده می‌دانند. با این حال، قرار داشتن پد صورت در متا کوئست 3، از موقعیت‌های مانند بازی می‌تواند در القا حس غوطه‌وری تاثیر زیادی داشته باشد.

هنوز مشخص نیست که پروژه موهان آیا یک هدست ماژولار خواهد بود یا خیر. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات متا کوئست پرو این بود که بند سر و باتری آن را نمی‌توان به‌راحتی جدا کرد، بنابراین کاربران مجبور هستند مواردی را به هدست اضافه کنند تا به‌راحتی آن‌ها را با چیزهای دیگر جایگزین کنند. به‌هر حال، امیدواریم سامسونگ دوباره اشتباه طراحی متا در هدست پرو را مرتکب نشود.

هدست Project Moohan دارای تنظیم خودکار IPD است که به آن برتری نسبی در مقایسه با سایر هدست‌های VR موجود در بازار می‌دهد.

هدست سامسونگ به‌لطف قابلیت‌های ردیابی چشم دارای تنظیم خودکار IPD است که تضمین می‌کند هر کاربر در لحظه‌ای که هدست را روی آن قرار می‌دهد، کالیبراسیون دقیق فاصله چشم را داشته باشد. این یک مزیت بزرگ برای سامسونگ نسبت به سایر هدست‌های واقعیت مجازی موجود است که همگی به تنظیم دستی IPD نیاز دارند.

برخی از هدست‌ها، مانند PlayStation VR2، با استفاده از ردیابی چشم برای نمایش تصویری که می‌توانید انتخاب کنید، به شما کمک می‌کند IPD مناسب را تنظیم کرده و این تا حدی ساده‌تر از تنظیم دستی در دیگر هدست‌های موجود است. هدست Meta Quest 3، مانند بیشتر هدست‌های VR، نیاز دارد که از قبل مقدار IPD خود را بدانید. تنظیم آن در کوئست 3 آسان است و می‌توان از طریق قطعه IPD در قسمت زیرین هدست آن را انجام داد، اما همچنان باید پیش از استفاده مقدار دقیق آن را بدانید.

هدست سامسونگ از کنترلرهای مختلفی پشتیبانی می‌کند

متا کوئست 3 دارای دو کنترلر حرکتی است که یکی در هر دست نگه داشته می‌شود و همچنین از ردیابی دست بدون کنترل برای تعاملات راحت‌تر پشتیبانی می‌کند. هر یک از کنترلرها دارای یک جوی استیک، سه دکمه صورت، یک ماشه و یک دکمه دستگیره هستند.

پروژه موهان سامسونگ هم از کنترلرها و ردیابی دست پشتیبانی خواهد کرد، اما سامسونگ تایید نکرده که آیا این هدست با کنترلرها عرضه می‌شود یا این که کاربران مجبور به خرید جداگانه خواهند بود. البته ویژن‌پرو هم در ابتدا بدون کنترلر و قابلیت پشتیبانی از ردیابی حرکتی عرضه شده بود، بعدها به‌دلیل بازخورد شدید کاربران، اپل مجبور شد پشتیبانی از کنترلرها را اضافه کند، چراکه کنترلرها و این قابلیت‌ها برای برخی از تجربیات و انواع بازی‌ها مورد نیاز هستند.

مقایسه پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3؛ نرم‌افزار و سیستم‌عامل

سیستم‌عامل Meta Horizon، نرم‌افزاری است که هدست‌ها متا کوئست را تامین می‌کند. این سیستم‌عامل که بر پایه اندروید ساخته شده، قابلیت‌های جذابی را در اختیار کاربران هدست‌های متا کوئست قرار می‌دهد. به‌طور مشابه، اندروید XR که قرار است هدست پروژه موهان سامسونگ را تامین کند نیز نسخه خاصی از اندروید بوده که برای دستگاه‌های XR ساخته شده است. در حالی که این دو سیستم‌عامل در ظاهر شبیه به‌نظر می‌رسند، تفاوت‌های کلیدی قابل‌توجهی وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند.

در حالی که هر دو براساس پروژه متن‌باز اندروید هستند، سیستم‌عامل Meta Horizon دارای لایه‌های قابل‌توجهی از شخصی‌سازی بوده که متا در دهه گذشته ایجاد کرده است. لایه‌های اضافه شده توسط متا تا حدی زیاد است که در واقع می‌توان آن را به‌عنوان سیستم‌عاملی جدا از اندروید توصیف کرد. خود متا هم این سیستم‌عامل را با نام Meta Horizon OS معرفی کرده و اکنون آن را به‌عنوان گزینه‌ای برای شرکت‌های شخص ثالث در ساخت هدست‌های دیگر برندها ارائه می‌دهد.

به‌عبارتی دیگر، متا برای طراحی سیستم‌عامل هدست‌های خود در ابتدا به سراغ اندروید رفته و در این مدت، تا حدی تغییرات زیادی روی Meta Horizon اعمال کرده که حالا به‌عنوان نسخه‌ای جدا از اندروید شناخته می‌شود.

سیستم‌عامل Meta Horizon OS نه‌تنها حول محور «تجربه‌ی Meta Horizon» قرار دارد و شامل تبلیغ مستقیم اپلیکیشن متاورس Meta Horizon است، بلکه خدمات مختلف متا را نیز به‌طور عمیق در خود جای داده است. اپلیکیشن‌هایی مانند واتساپ، فیس‌بوک مسنجر، فیس‌بوک و اینستاگرام نسخه‌های بومی برای Horizon OS دارند. با این که چند اپلیکیشن دیگر نیز از استور آن قابل دانلود هستند، اما هدست‌های Meta Quest همچنان در درجه‌ی اول کنسول‌های گیمینگ محسوب می‌شوند که قابلیت‌های محاسباتی اضافی و پیشرفته‌تری نیز دارند.

سیستم‌عامل متا کوئست بر پایه‌ی اندروید ساخته شده، اما از پلی استور گوگل پشتیبانی نمی‌کند. در مقابل، Android XR این قابلیت را خواهد داشت.

سیستم‌عامل Android XR نیز بر اساس پروژه منبع باز اندروید ساخته شده است، اما مانند اکثر نسخه‌های اندروید، خدمات گوگل در مرکز قرار دارند. همچنین گفته می‌شود که Android XR، اولین نسخه اندروید ساخته شده برای دوران شکوه جمنای است. این یعنی جمنای می‌تواند در صورت درخواست کاربر، تمام آن‌چه که می‌‌خواهد اجرا کند. 

در واقع، Android XR قرار است با قابلیت‌های انعطاف‌پذیری که خواهد داشت، جمنای را به‌عنوان تجربه کاربری اصلی در مبدا داشته و هر آنچه که کاربر می‌خواهد را در سریع‌ترین زمان ممکن پیاده‌سازی کند. به همین دلیل، گفته می‌شود که Android XR، شروع مسیر بلندپروازانه‌ای است که گوگل و سامسونگ آن را طراحی کرده‌اند و در صورت موفقیت‌آمیز بودن، می‌تواند آینده بسیاری از تکنولوژی‌های فعلی را متحول کند.

گوگل توضیح می‌دهد جمنای می‌تواند آن‌چه را که می‌بینید، از جمله دنیای مجازی و واقعی را درک کرده و قادر است به سوالات پاسخ داده و با صفحه‌های مجازی به دلخواه شما تعامل داشته باشد. این می‌تواند ارتقا قابل‌توجهی در طراحی و تعامل ایجاد کند که تا به حال دیده نشده است، اما باید تا زمان عرضه کامل محصول منتظر بمانیم تا ایده بهتری از عملکرد واقعی آن داشته باشیم.

هر دو سیستم‌عامل برای مالتی تسکینگ در واقعیت ترکیبی طراحی شده‌اند و امکان اجرای کامل اپلیکیشن‌ها و بازی‌های همه‌جانبه را فراهم می‌کنند.

هر دو سیستم‌عامل از مالتی تسکینگ بومی پشتیبانی کرده و به کاربران این امکان را می‌دهند که چندین پنجره را به‌طور همزمان باز کرده و آن‌ها را در هر جایی از فضای سه‌بعدی واقعی به‌صورت شناور داشته باشند. برای درک راحت‌تر می‌توانید این قابلیت شبیه مانیتورهای مجازی با قابلیت تغییر اندازه در نظر بگیرید که می‌توانید آن‌ها را در هر جایی قرار دهید و همه این‌ها می‌توانند مانند رابط کاربری گوشی هوشمند یا تبلت با آن‌ها تعامل داشته باشند.

از آن‌جایی که Android XR دارای پلی استور گوگل است، انتظار می‌رود پروژه موهان سامسونگ در زمان راه‌اندازی به‌طور قابل‌توجهی برنامه‌های دوبعدی بیشتری نسبت به متا کوئست داشته باشد. برعکس، متا کوئست هم هزاران بازی دارد که عرضه آن‌ها برای Android XR زمان‌بر خواهد بود. متا چندین مورد از بهترین بازی‌های متا کوئست را تامین مالی کرده و بنابراین، بعید است که شاهد انتشار نسخه‌ای از این بازی‌ها برای هدستی مجهز به اندروید XR باشیم.

مقایسه پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3؛ عملکرد و مشخصات

تراشه‌های اسنپ‌دراگون کوالکام، قدرت پردازشی هدست‌های پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3 را تامین می‌کنند. با این حال، پروژه موهان دارای تراشه قدرتمندتر اسنپ‌دراگون XR2 پلاس نسل 2 است. این تراشه جدید به سامسونگ اجازه می‌دهد تا دوربین‌ها و نمایشگرهایی با وضوح بالاتر را در پروژه موهان به کار ببرد، در حالی که عملکرد کلی را نیز ارتقا می‌دهد.

این پردازنده‌ها مانند تراشه‌های «درجه لپ‌تاپ» مانند آن‌چه در ویژن‌پرو استفاده شده، نیستند. با این حال، هر دو تراشه بسیار توانمند بوده و از نظر عملکرد تقریبا با یک گوشی هوشمند پرچمدار 2023 با شخصی‌سازی‌های قابل‌توجه برای تامین قدرت پردازش اضافی مورد نیاز برای ردیابی حرکت و فضایی قابل مقایسه هستند.

در حالی که فعلا برخی از مشخصات محدود پروژه موهان سامسونگ را می‌دانیم، اما بسیاری از مشخصات فنی مانند مقدار رم، فضای ذخیره‌سازی و وضوح صفحه‌نمایش هنوز ناشناخته هستند. گفته می‌شود که پروژه موهان دارای پنل‌های میکرو اولد با وضوح حداکثر 3000 DPI است. برای مقایسه، متا کوئست 3 از پنل‌های ال‌سی‌دی با وضوح تقریبا 1200 DPI استفاده می‌کند.

هر دو هدست دارای لنزهای پنکیک هستند، اما پروژه موهان علاوه‌بر این به قابلیت ردیابی چشم‌ها در لنز نیز مجهز خواهد بود. این امر سامسونگ را قادر می‌سازد تا عملکرد بهتری را به‌لطف چیزی به نام رندر فووید داشته باشد. این تکنولوژی به هدست اجازه می‌دهد تا بالاترین وضوح را در مرکز دید کاربر قرار داده و در عین حال با کاهش وضوح خارج از آن، در توان پردازشی نیز صرفه‌جویی می‌کند.

متا از حالت ثابت رندر فووید پشتیبانی کرده که تلاش می‌کند همان مفهوم را بدون ردیابی چشم بازسازی کند. این ویژگی در حالی که برای ارتقا عملکرد می‌تواند موثر باشد، وضوح کمتری را در خارج از مرکز لنز ایجاد کرده و کیفیت بصری را در آن قسمت‌ها کاهش می‌دهد.

مقایسه پروژه موهان سامسونگ و متا کوئست 3؛ کدام‌یک واقعا بهترین است؟

با توجه به اینکه Samsung Project Moohan هنوز در دسترس نیست، Meta Quest 3 در حال حاضر بهترین گزینه از نظر ارزش خرید و نرم‌افزارهای موجود محسوب می‌شود. این هدست بیشترین تعداد بازی را در بین هدست‌های VR داشته و به‌عنوان یک کنسول مستقل نیازی به کامپیوتر یا نمایشگر خارجی ندارد؛ به‌علاوه همه این‌ها را فقط با ۴۹۹ دلار در دسترس خواهید داشت.

البته انتظار می‌رود که پروژه موهان سامسونگ سخت‌افزار بهتری نسبت به متا کوئست 3 داشته باشد، اما قیمت آن نیز احتمالاً بالاتر خواهد بود. شایعات فعلی، قیمت این هدست مبتنی بر Android XR را حدود ۹۹۹ دلار تخمین می‌زنند، اما باید تا اواخر سال برای اطلاعات دقیق‌تر صبر کنیم.

اگر قصد ورود به دنیای XR را دارید، Meta Quest 3 همچنان بهترین انتخاب است؛ زیرا علاوه بر مجموعه گسترده بازی‌ها و پشتیبانی از سرویس‌های استریمینگ، قابلیت استریم مستقیم دسکتاپ ویندوز را نیز برای اتصال آسان به PC دارد.

با این حال، سامسونگ و گوگل این شانس را دارند که تجربه دنیای XR را با اندروید XR و پروژه موهان بازتعریف کنند، دو محصول با ظاهر بسیار خاص که قرار است در اواخر سال 2025 عرضه شوند.