آیا خنک‌کننده S25 اولترا از آیفون ۱۶ پرو مکس و وان‌پلاس ۱۳ بهتر عمل می‌کند؟

بدون شک، بزرگترین و مهم‌ترین ارتقاء در گوشی اس 25 اولترا، حضور چیپست قدرتمند اسنپدراگون 8 الیت در قلب آن است. این نخستین بار در دنیای گوشی‌های پرچمدار اندرویدی است که شاهد استفاده از یک تراشه با فناوری ساخت 3 نانومتری هستیم و به همین دلیل، انتظارات از این چیپست بسیار بالا و فراتر از نسل‌های پیشین است. 

این تراشه نویدبخش جهشی چشمگیر در عملکرد پردازشی و گرافیکی دستگاه است و کاربران مشتاقانه منتظر تجربه‌ی آن هستند. اما این افزایش توان پردازشی، چالشی جدی را نیز برای سامسونگ به ارمغان آورده است: این شرکت باید راهکاری مؤثر برای خنک نگه داشتن این پردازنده قدرتمند پیدا کند تا از داغ شدن بیش از حد و در نتیجه افت عملکرد آن جلوگیری شود. 

داغ شدن بیش از حد تراشه می‌تواند منجر به کاهش سرعت پردازش، کاهش عمر باتری و حتی آسیب دائمی به قطعات داخلی گوشی شود. برای مقابله با این مشکل، سامسونگ مدعی شده است که در گلکسی S25 اولترا از یک سیستم خنک‌کننده پیشرفته‌تر با محفظه بخار (Vapor Chamber) استفاده کرده که ۴۰ درصد بزرگتر از نمونه‌ی به کار رفته در S24 اولترا است. این افزایش اندازه، به طور نظری، باید به بهبود انتقال حرارت و خنک‌سازی مؤثرتر تراشه کمک کند. اما سوال اصلی اینجاست: آیا این اقدام برای مهار قدرت این چیپست جدید کافی خواهد بود؟ برای یافتن پاسخ این پرسش، به بررسی دقیق‌تر عملکرد این سیستم خنک‌کننده می‌پردازیم.

برای ارزیابی عملکرد سیستم خنک‌کننده و پایداری عملکرد پردازنده تحت فشار، از تست استرس GPU در بنچمارک معتبر 3D Mark، به طور خاص تست استرس Wildlife Extreme، استفاده شد. در حالی که سایر بنچمارک‌های بازی معمولاً فقط عملکرد اولیه و لحظه‌ای دستگاه را نشان می‌دهند، تست استرس Wildlife Extreme به مدت ۲۰ دقیقه به طور مداوم اجرا می‌شود و تغییرات عملکرد دستگاه را با افزایش دمای تراشه در طول زمان به تصویر می‌کشد. این نوع تست، سناریوی استفاده‌ی واقعی‌تر را شبیه‌سازی می‌کند و تصویری جامع‌تر و دقیق‌تر از توانایی‌های دستگاه در شرایط سنگین ارائه می‌دهد.

گلکسی S25 اولترا تست را با امتیاز اولیه‌ی چشمگیر حدود ۶۲۰۰ آغاز کرد و حتی از رقبایی مانند آیفون ۱۶ پرو مکس نیز پیشی گرفت. این شروع قدرتمند، نویدبخش عملکردی فوق‌العاده بود. اما متأسفانه، پس از گذشت تنها سه یا چهار دقیقه از اجرای تست، به دلیل پدیده‌ای به نام افت عملکرد حرارتی (Thermal Throttling)، عملکرد دستگاه به طور محسوسی کاهش یافت. افت عملکرد حرارتی زمانی رخ می‌دهد که سیستم برای جلوگیری از آسیب به قطعات داخلی ناشی از افزایش دما، به طور خودکار سرعت پردازنده را کاهش می‌دهد.

در واقع، نمودار عملکرد پس از مدتی در حدود امتیاز ۳۰۰۰ ثابت شد که تقریباً نصف امتیاز اولیه است. این نتیجه قطعاً ناامیدکننده و نشان‌دهنده‌ی مشکل جدی در مدیریت حرارت دستگاه است. در مقایسه، گوشی رقیب، وان‌پلاس ۱۳، که از همین چیپست اسنپدراگون ۸ الیت بهره می‌برد، امتیاز اولیه‌ی مشابهی را کسب کرد، اما نمودار عملکرد آن در امتیاز بسیار بالاتری، نزدیک به ۴۵۰۰، تثبیت شد. این اختلاف عملکرد، نشان‌دهنده‌ی پایداری ۵۰ درصدی بیشتر در وان‌پلاس ۱۳ نسبت به گلکسی S25 اولترا است! 

هنوز مشخص نیست دقیقاً چه عاملی باعث این اختلاف فاحش در عملکرد می‌شود، اما دو احتمال اصلی مطرح است. احتمال اول این است که سیستم خنک‌کننده‌ی محفظه بخار در گلکسی S25 اولترا آنطور که انتظار می‌رفت کارآمد نیست و نمی‌تواند حرارت تولید شده توسط تراشه را به خوبی دفع کند. احتمال دوم این است که سامسونگ از محدودیت‌های نرم‌افزاری بسیار سخت‌گیرانه‌تری برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد تراشه استفاده می‌کند. به عبارت دیگر، نرم‌افزار گوشی به محض افزایش دما، به شدت عملکرد پردازنده را محدود می‌کند تا از رسیدن دما به سطوح خطرناک جلوگیری کند. با این حال، در وضعیت فعلی، به نظر می‌رسد که گلکسی S25 اولترا به سختی عملکرد پایدار بهتری نسبت به نسل قبلی خود، یعنی S24 اولترا، ارائه می‌دهد.

علاوه بر این، بررسی‌ها نشان داد که گلکسی S25 اولترا کمترین میزان پایداری را در بین رقبا دارد. پایداری در این زمینه به معنای ثبات عملکرد دستگاه در طولانی مدت و تحت فشار است. کمترین میزان پایداری نشان می‌دهد که این گوشی بیشترین افت عملکرد را از اولین اجرای تست تا پایین‌ترین امتیاز ثبت شده تجربه می‌کند. این موضوع به وضوح نشان می‌دهد که سیستم خنک‌کننده‌ی گوشی در حفظ عملکرد پایدار در طولانی مدت و در شرایط سنگین با مشکل جدی مواجه است.

نکته‌ی قابل توجه این است که در حال حاضر، وان‌پلاس ۱۳ در رقابت عملکرد، به خصوص در بخش گیمینگ، پیشتاز است. با وجود استفاده از همان پردازنده‌ی گلکسی S25 اولترا، وان‌پلاس ۱۳ عملکرد پایدار بسیار بهتری را در اجرای بازی‌ها ارائه می‌دهد. این موضوع حتی با در نظر گرفتن این واقعیت که وان‌پلاس از نسخه‌ی به اصطلاح "کُندتر" اسنپدراگون ۸ الیت استفاده می‌کند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا سامسونگ تبلیغ کرده بود که گلکسی S25 اولترا دارای یک مدل اورکلاک شده و ویژه‌ی این تراشه است که باید عملکرد بالاتری داشته باشد. این اختلاف عملکرد، سوالات جدی را در مورد مدیریت حرارتی و بهینه‌سازی نرم‌افزاری سامسونگ برای این گوشی پرچمدار مطرح می‌کند. به نظر می‌رسد سامسونگ در تلاش برای جلوگیری از افزایش بیش از حد دما، عملکرد پردازنده را به شدت محدود کرده که نتیجه‌ی آن، افت محسوس در تجربه‌ی کاربری، به خصوص در اجرای بازی‌های سنگین و طولانی مدت است.