پیشبینی ایلان ماسک درباره هوش مصنوعی؛ نابودی مشاغل، ثروت بادآورده برای همه
ایلان ماسک آیندهی اکثر افراد را مانند حال خودش پیشبینی میکند.
ایلان ماسک، روز پنجشنبه در یک کنفرانس فناوری در پاریس، تصویری عجیب از آینده ترسیم کرد. او به صورت مجازی در کنفرانس Viva Technology شرکت کرد و دیدگاهی نگرانکننده راجع به آیندهای که در آن هوش مصنوعی جایگزین اکثر مشاغل میشود، ارائه داد.
یکی از اعضای حاضر در جلسه، نگرانیای واقعی را که بسیاری از افراد امروز با آن روبرو هستند، مطرح کرد: جایگزینی نیروی کار انسان با اتوماسیون. این فرد حتی به شوخی پرسید که آیا هوش مصنوعی روزی جایگزین خود ایلان ماسک خواهد شد؟
ماسک در پاسخ، وارد بحثی مفصل و دورانی شد که گویی برگرفته از داستانهای علمی-تخیلی بود.
«در یک سناریوی خوشبینانه، احتمالا هیچکدام از ما شغل نخواهیم داشت.» ماسک گفت: «اما در همین سناریوی خوشبینانه، به جای درآمد پایه همگانی، شاهد درآمد بالای همگانی خواهیم بود. کمبودی هم از بابت کالا و خدمات وجود نخواهد داشت.»
ماسک به توصیف سناریویی که به گفتهی خودش «احتمال وقوعش بیشتر است» ادامه داد. سناریویی که در آن انسانها با همراهی رباتهای هوشمند زندگی مرفهی را سپری میکنند. او با لحنی کاملاً عادی از وجود نه فقط درآمد پایه همگانی، بلکه «درآمد بالای همگانی» صحبت کرد. اما در این آینده که در آن پول و کار مسئلهای نیستند، ماسک به مسائل وجودیای اشاره میکند که در آن انسانها فاقد هدف خواهند بود.
ماسک در ادامه عنوان کرد: «اگر یک کامپیوتر و رباتها بتوانند همه کارها را بهتر از شما انجام دهند، پس… آیا زندگی شما معنایی خواهد داشت؟ این واقعاً سوالی است که در سناریوی خوشبینانه مطرح میشود.»
در واقعیتِ کوتاهمدت، هوش مصنوعی تهدیدی برای مشاغل افراد با درآمد کم و متوسط است. این به این معنا نیست که هوش مصنوعی میتواند به خوبیِ یک انسان کار کند، اما برخی مدیران دوست دارند چنین ریسکی را بپذیرند. طبق گزارشها، Doulingo (دولینگو) با تغییر رویکرد خود به سمت هوش مصنوعی، تعدادی از مترجمان را اخراج کرده است. انویدیا نیز با یک شرکت برای توسعه پرستاران هوش مصنوعی که تنها با ۹ دلار در ساعت کار میکنند، همکاری میکند. مطمئناً در حال حاضر خبری از درآمد بالای همگانی یا حتی یک شبکهی حمایتی اجتماعی قوی برای کمک به این افراد نیست. این میلیاردر، کاملاً از سؤال اصلی دور شد و سپس اشاره کرد که انسانها ممکن است با دادن معنا به سیستمهای هوش مصنوعی، برای خود معنا بیابند.
«خب، اگر به نحوهی عملکرد مغز انسان فکر کنید، ما سیستم لیمبیک را داریم که غرایز و احساسات ما را کنترل میکند، و بعد قشر مغز را داریم که به فکر و برنامهریزی میپردازد. اما قشر مغز دائماً تلاش میکند تا سیستم لیمبیک را راضی نگه دارد، پس شاید رابطهی انسان و هوش مصنوعی هم به همین شکل باشد. هوش مصنوعی در تلاش است تا قشر مغز ما را راضی نگه دارد، که در نهایت منجر به رضایت سیستم لیمبیک میشود، و شاید ما هستیم که به هوش مصنوعی معنا، هدف یا... بله...»
بحث ماسک در این باره ادامه پیدا کرد و او گفت که این سناریوی محتمل، بر اساس مجموعه داستانهای علمی-تخیلیِ «فرهنگ» نوشتهی نویسندهی اسکاتلندی، Iain Banks، شکل گرفته است. کتابهای این مجموعه، جامعهای سوسیالیستی را توصیف میکنند که در آن گونهای انساننما و هوش مصنوعی در هماهنگی نسبی زندگی میکنند و اقتصادی مبتنی بر «فراوانی» را به وجود آوردهاند. ماسک اغلب تحت تأثیر این رمانهای علمی-تخیلی دههی ۸۰ میلادی قرار میگیرد - اثر دیگری که او به آن اشاره میکند، کتاب «راهنمای مسافرت به کهکشان» است.
در بخشهای دیگری از این کنفرانس، ماسک تنها نسبت به دو سوالی که از سوی خبرنگاران مطرح شد بیاعتنائی نشان داد که یکی از CNBC و دیگری از Business Insider بود. او در میانهی سوال خبرنگار Business Insider حرفش را قطع کرد و گفت: «میتونیم همین الان سوال رو متوقف کنیم چون فکر نمیکنم Business Insider یک نشریهی واقعی باشه.»
او صحبتش را با گفتن اینکه بزرگترین ترس او، خلاصه در یک کلمه، هوش مصنوعی است، به پایان رساند. در بخشهای دیگر، او چطور نگرانی اصلیاش در مورد هوش مصنوعی این است که سیستمهای OpenAI، گوگل و متا «به دنبال حداکثر حقیقتیابی نیستند» را توضیح داد، و منظور او از این حرف این است که این سیستمها از لحاظ سیاسی «مصلحتی» عمل میکنند. ماسک که چندی پیش برای توقف توسعهی هوش مصنوعی به خاطر خیر همگانی، نامهای امضا کرده بود، حالا با استارتآپ xAI و چتبات Grok به رقابت سریع هوش مصنوعی پیوسته است. او استارتآپ خودش را تنها شرکت هوش مصنوعیای میداند که بشریت را از شر سایرین نجات میدهد، اما خب، این حرفی است که همهی استارتآپهای هوش مصنوعی در مورد خودشان میزنند.