کدام برند گوشی قابل تعمیر میسازد؟ اپل، گوگل یا سامسونگ؟
تعمیرپذیری گوشیهای هوشمند به یک اولویت مهم تبدیل شده و برندهایی مانند گوگل، سامسونگ و اپل با طراحیهای ماژولار و سیاستهای مختلف به این مسئله پاسخ دادهاند. درحالیکه اپل و گوگل پیشرفتهای ملموسی داشتهاند، سامسونگ با اصلاحات تدریجی همچنان در مسیر بهبود قرار دارد، اما چالشهای صنعت در این زمینه پابرجاست.
تعمیر گوشیهای هوشمند نباید مثل خنثی کردن بمب باشد، اما سالهاست که تولیدکنندگان این کار را بهطور غیرضروری پیچیده و پرهزینه کردهاند. حالا که موضوع پایداری محیط زیست اهمیت بیشتری پیدا کرده و قوانین حق تعمیر در حال گسترش است، مسئله تعمیرپذیری دیگر فقط دغدغه علاقهمندان به فناوری نیست؛ بلکه برای کاربران عادی هم به یک اولویت تبدیل شده است.
گوگل، سامسونگ و اپل هرکدام به شیوهای متفاوت به این چالش پاسخ دادهاند و پرچمداران جدیدشان پیکسل 9، گلکسی S24 و آیفون 16 نشاندهنده میزان پیشرفتی است که در این مسیر داشتهاند. از طراحیهای سختافزاری خلاقانه گرفته تا سیاستهای نرمافزاری محدودکننده، این دستگاهها فلسفه هر برند در قبال تعمیرپذیری را آشکار میکنند. بیایید بررسی کنیم که این سه برند چه عملکردی داشتهاند و این انتخابها چه تأثیری بر آینده خواهند گذاشت.
گوگل پیکسل 9: قدمی روبهجلو
سری پیکسل 9 با طراحی ورود دوطرفه معرفی شد که به تعمیرکاران حرفهای و حتی کاربران معمولی امکان میدهد به قطعات داخلی از طریق پنلهای جلو و پشت دسترسی داشته باشند. این ویژگی کاربردی، تعمیرات رایج مثل تعویض صفحهنمایش یا باتری را سادهتر میکند و نیاز به باز کردن کل دستگاه را از بین میبرد.
با اینحال، کالبدشکافی iFixit نشان داد که باتری همچنان با چسب قوی ثابت شده است؛ موضوعی که فرآیند جداسازی آن را بیش از حد سخت میکند. استفاده از چسب خطر آسیب به قطعات دیگر را هنگام تعمیر افزایش میدهد، حتی برای تعمیرکاران ماهر. البته همکاری گوگل با iFixit، دسترسی به قطعات اصلی و راهنماهای تعمیر را آسان کرده است، اما این انتخاب طراحی، امتیاز کلی تعمیرپذیری پیکسل 9 را کاهش داده است. با امتیاز ۵ از ۱۰، این دستگاه پیشرفت قابلتوجهی داشته، اما هنوز جا برای بهتر شدن دارد.
سامسونگ گلکسی S24: حفظ وضعیت موجود
سامسونگ طی سالهای اخیر قدمهای مثبتی در حوزه تعمیرپذیری برداشته، اما گلکسی S24 نشاندهنده رویکردی محتاطانه است. طراحی ماژولار قطعات داخلی این گوش مانند دوربین، پورت USB-C و بلندگوه تعمیرات مشخصی را سادهتر کرده است. همچنین، قطعات اصلی سامسونگ گزینههای مطمئنی برای تعویض قطعات آسیبدیده ارائه میدهند.
بااینوجود، استفاده مداوم سامسونگ از چسب برای پنل پشتی و نمایشگر، فرآیند باز کردن دستگاه را دشوار میکند، بهویژه برای افراد تازهکار. درحالیکه نوارهای لاستیکی معمولاً مسئول حفظ مقاومت در برابر آب و گردوغبار هستند، چسب به استحکام ساختاری دستگاه کمک میکند؛ اما تعمیرات را سختتر کرده و احتمال آسیب به گوشی هنگام مونتاژ مجدد را افزایش میدهد.
آیفون 16: پیشرفتهای چشمگیر
آیفون 16 و 16 پلاس با طراحی که بیشترین توجه به تعمیرپذیری را دارد، روانه بازار شدهاند. یکی از ویژگیهای برجسته این گوشی، چسب باتری با قابلیت رهاسازی الکتریکی است که با استفاده از جریان الکتریکی خاص، چسبندگی آن کاهش یافته و فرآیند تعویض باتری را سادهتر میکند. این نوآوری، خطر آسیب به قطعات دیگر را در هنگام باز کردن کاهش میدهد.
علاوه بر این، اپل در این مدلها به استفاده از طراحی ماژولار روی آورده است و قطعاتی مانند شیشه پشتی و نمایشگر راحتتر قابلتعویض هستند. این تغییرات باعث شد آیفون 16 از iFixit امتیاز ۷ از ۱۰ دریافت کند؛ گامی بزرگ برای شرکتی که زمانی به ضدیت با تعمیر مشهور بود. بااینحال، نرمافزار اپل همچنان محدودکننده است و در صورت استفاده از قطعات غیرمجاز، برخی قابلیتها را غیرفعال کرده یا هشدارهایی نمایش میدهد. با وجود پیشرفتهای سختافزاری، این سیاستها همچنان تعمیر DIY را برای کاربران دشوار میکند.
مسیر تعمیرپذیری: اپل، سامسونگ و گوگل
روشهای اپل، سامسونگ و گوگل برای بهبود تعمیرپذیری در طول زمان، تحت تأثیر تقاضای مصرفکنندگان، فشارهای قانونی و فلسفههای شرکتی تغییر کرده است.
اپل: از مقاومت تا اصلاح
اپل زمانی نماد بدترین سیاستهای ضدتعمیر بود. استفاده از پیچهای اختصاصی، چسب قوی و قفلهای نرمافزاری، کاربران را مجبور به مراجعه به مراکز خدمات مجاز میکرد.
اما فشارهای عمومی و قانونی در سالهای اخیر اپل را مجبور به تغییر رویکرد کرد. این شرکت با معرفی برنامه Self Service Repair، امکان دسترسی به قطعات اصلی، ابزارها و راهنماهای تعمیر را فراهم کرد. آیفون 16 نشان میدهد که حتی مقاومترین برندها نیز میتوانند تحت فشار، تغییر کنند. بااینحال، عدم ارائه این پیشرفتها در مدلهای پرو گرانقیمت، نشاندهنده آن است که اپل همچنان جای بیشتری برای تغییر دارد.
سامسونگ: پیشرفتهای تدریجی
سامسونگ با اصلاحات جزئی و تدریجی در حوزه تعمیرپذیری پیش رفته است. طراحی ماژولار داخلی این برند، تعمیراتی مانند تعویض دوربین یا پورتها را نسبتاً آسان کرده است.
اما اتکای مداوم سامسونگ به چسب و محدودیتهای موجود در دسترسی به قطعات، همچنان مانعی برای پیشرفت واقعی است. هرچند تمرکز سامسونگ بر استحکام و مقاومت در برابر آب قابلتحسین است، اما برای فراهم کردن شرایط تعمیر راحتتر برای کاربران عادی، باید تلاش بیشتری کند.
گوگل: مدافع شفافیت
گوگل دیرتر از اپل و سامسونگ به بحث تعمیرپذیری وارد شد، چرا که سری پیکسل جدیدتر بوده و ابتدا بازار محدودتری داشت. اما با افزایش محبوبیت پیکسل و تقاضای روز افزون کاربران برای پایداری، گوگل نیز در این زمینه پیشرفت کرده است.
همکاری با iFixit، طراحیهای تعمیرپذیرتر و دسترسی آسان به قطعات اصلی، گوگل را به مدافعی شفافتر و کاربرپسندتر در زمینه تعمیرپذیری تبدیل کرده است.
آینده تعمیرپذیری گوشیهای هوشمند
تعمیرپذیری گوشیهای هوشمند پیشرفت زیادی کرده، اما هنوز راه طولانی در پیش است. همکاری گوگل با iFixit و ارائه کیتهای تعمیر نمونهای الهامبخش است. اپل نیز با طراحیهای ماژولار و چسبهای نوآورانه نشان داده که حتی برندهای محدودکننده نیز میتوانند تغییر کنند. در این میان، سامسونگ همچنان نیاز دارد وابستگی به چسب را کاهش داده و دسترسی به منابع تعمیر را افزایش دهد.
مدلهایی مثل Fairphone 5، با طراحی کاملاً ماژولار و قطعات استاندارد، نشان میدهند که تعمیرپذیری میتواند به سادگی تعویض یک قطعه باشد. هرچند این دستگاهها هنوز جایگاهی در بازارهای عمومی ندارند، اما فلسفه پشت آنها انتظارات مصرفکنندگان را تغییر داده و چالشهایی جدید برای صنعت ایجاد کرده است.
با افزایش تقاضای کاربران برای دستگاههای بادوامتر و قوانین سختگیرانهتر، صنعت در نقطه عطفی قرار گرفته است. پذیرش گسترده طراحیهای ماژولار، استانداردهای تعمیر جهانی و سیاستهای شفاف میتواند تعمیرپذیری را به یکی از معیارهای کلیدی طراحی گوشی تبدیل کند. برندهایی مثل اپل، سامسونگ و گوگل با الهام گرفتن از نوآورانی مثل Fairphone، فرصت دارند تا تعمیرپذیری را از یک چالش به یک مزیت رقابتی تبدیل کنند.