دستاوردهای هوش مصنوعی در سال های اخیر
این روزها زیاد نام هوش مصنوعی را سر زبانها میشنویم؛ عبارتی که به انجام کارهای انسانی توسط ماشین و بدون دخالت انسان اشاره دارد. البته همیشه همه کارها به طور کامل و بدون نیاز به انسان انجام نمیشود اما نمیتوان منکر پیشرفتهای خوبی بود که در سالهای اخیر بدست آمده است.
الگوریتمها روال کار را به گونهای تغییر دادهاند که فرآیندها توسط ماشین شناخته میشود، روش انجام کار تشخیص داده میشود و کارها با کمترین خطا انجام میشود. کل این روند بدون دخالت انسان انجام صورت میگیرد. شرکتهای بزرگ اکنون قدمهای تحقیقاتی جدی در این راه برداشتهاند و هر کدام این بخش از علم را، در گوشهای از محصولاتشان به کار گرفتهاند تا قدرتشان را به رخ بکشند. تحقیقات و کارهای انجام شده در زمینه هوش مصنوعی به سادهتر شدن روند کارهایی که قبلا توسط انسان انجام میشد کمک میکند و خودکارسازی کارها یا انجام آنها توسط ماشین، را به همراه دارد.
در این نوشته قصد داریم برخی پیشرفتهای کاربردی در زمینه هوش مصنوعی را مرور کنیم؛ پیشرفتهایی که احتمالا در زندگی روزمره با آنها روبهرو میشویم و نتیجهشان به سادهتر شدن انجام کارهایمان کمک میکند. با ما همراه باشید.
صنعت رباتیک
یکی از اولین بخشهایی که پیشرفت هوش مصنوعی در آن ملموس است صنعت رباتیک است. رباتها الزاما نباید همان چیزهایی باشند که در فیلمهای علمی تخیلی میبینیم؛ ماشین هایی با ظاهری شبیه به انسان. رباتها در واقع ماشینهایی هستند که با دریافت اطلاعات و پردازش آنها میتوانند بخشی از کار انسان را انجام دهند و به همین خاطر کار انسان را ساده میکنند. رباتها در کارخانهها و مشاغل سخت که برای انسان خطرناک است، بیش از پیش اهمیت پیدا میکنند. اما کار آنها تنها به همین بخش خلاصه نمیشود و هر وسیلهای که برای انجام کار خاصی خودکار شده را میتوان در این بخش جای داد.
دستیارهای شخصی
گوشیهای هوشمند این روزها مجهز به دستیارهای هوشمندی هستند که نه تنها در کارهای شخصی و بهخصوص زمانبندی و یادآوری آنها به شما کمک میکنند بلکه با دریافت فرامین صوتی در هر موردی که بخواهید به شما اطلاعات بیشماری میدهند. دستیارهای شخصی اکنون بهخوبی زبان انگلیسی و برخی زبانهای دیگر را میفهمند و از این طریق با انسان تعامل برقرار میکنند. به همین خاطر دیگر نیازی به تایپ کردن برای برقراری ارتباط نیست. سیری اپل اولین دستیاری بود که روی گوشیهای هوشمند ظاهر شد و توجه تولیدکنندهها را به خود جلب کرد. پس از آن گوگل با گوگل نو(که اکنون Google Assistant هم به این جمع اضافه شده) و مایکروسافت با کورتانا به عرصه رقابت دستیارهای شخصی قدم نهادند. البته این دستیارها اکنون تنها مختص گوشیهای هوشمند نیستند و به کامپیوترهای شخصی و بسیاری وسایل دیگر نیز راه یافتهاند.
اینترنت اشیاء
هوش مصنوعی مفاهیم جدید زیادی را معرفی کرده است که یکی از آنها اینترنت اشیاء(اینترنت چیزها) است. در دنیایی که هر روز با پیشرفت تکنولوژی به جلو حرکت میکند قابلیت اتصال وسایل به شبکه اهمیت زیادی دارد؛ اتصالی که به لطف سنسورهای وسایل و برنامههای نرمافزاری درجهای از هوشمندی را برای آنها به همراه میآورد. خانههای هوشمند، اسپیکرهایی همچون آمازون اکو و بیشتر وسایلی که پیشوند هوشمند را قبل از نام آنها میشنویم همه در این دسته جای میگیرند.
خودروهای خودران
وقتی که هر وسیلهای هوشمند میشود چرا خودروهایی هوشمندتر نداشته باشیم؟ این سوال را سازندگان خودرو از خود پرسیدهاند و به همین خاطر به دنبال ساخت خودروهایی رفتند که نه تنها به کمک سنسورها و کنترلرها به راننده در رانندگی درست و بدون خطا برای پیشگیری از حادثه کمک میکنند بلکه به گونهای ساخته شدهاند که حتی میتوانند بدون سرنشین به مقصد برسند. این خودروها اکنون در مرحله آزمایشی هستند و با نتایج خوبی که شرکتهای بزرگ خودروسازی همچون نیسان، تویوتا و حتی شرکت هایی همچون گوگل در این زمینه به دست آوردهاند، بعید نیست بهزودی شاهد حضورشان در کوچه و خیابان باشیم.
پردازش تصویر
مطمئنا با اپلیکیشنهای متنوعی که با تغییر عکسها و اضافه کردن فیلترها به آنها باعث جذابتر شدنشان میشوند، آشنا هستید. این اپلیکیشنها ابتداییترین بخش از پردازش تصویر هستند. تشخیص اجزای مختلف تصویر از جمله اشیاء یا چهرههایی که در عکسها هستند یا دسته بندی و قرار دادن خودکار تصاویر در آلبومهایی از پیش مشخص شده از جمله کارهای دیگری است که این روزها روی اپلیکیشنها شاهدشان هستیم. مدهای مختلف عکاسی با دوربین عقب و جلوی گوشی(بیوتی مد، نایت مد و ...)، هر کدام با الگوریتم های مناسب تغییراتی را روی تصاویر انجام میدهد تا عکسهای ما جلوه بهتری پیدا کنند.
موتور جستجو
هر کدام از ما در روز دفعات زیادی به موتورهای جستجو و در صدر آنها، گوگل، مراجعه میکنیم. احتمالا شما هم متوجه شدهاید که موتورهای جستجو نسبت به گذشته نتایج بهتر و مناسبتری را به کاربر نشان میدهند و بسیاری اوقات اولین نتیجه جستجو همان نتیجه مورد نظر ماست و ما را به جواب سوالمان میرساند. الگوریتم های جستجوگر در سالهای اخیر روزبهروز بهینهتر از گذشته شدهاند و با رصد دادههای بسیار زیاد کاربران و ارزیابی آنها نتایج بسیار خوبی داشتهاند و در واقع حاصل این الگوریتمهاست که اکنون سریع ما را به پاسخ میرساند.
بازی کامپیوتری
جذابیت بیتشر در بازیهای کامپیوتری تنها به خاطر ایدهپردازیهای خلاقانهتر و نقطه نظرهای جدیدتر نیست بلکه چیزی که این بازیها را جذاب تر کرده است امکان پیاده سازی این ایدههای خلاقانه است که با کمک تکنیکهای هوش مصنوعی ممکن میشود. تشخیص سوژهها روی تصویر و زوم کردن روی آنها و حرکت کردن همزمان با سوژه و ... همه و همه نیازمند دانش پیشرفتهای است که با کمک الگوریتمهای بازشناسی هوش مصنوعی ممکن میشود.
هر طور فکرش را بکنید نمیتوانیم منکر تاثیرات هوش مصنوعی در زندگیمان شویم. تقریبا به هر بخشی از زندگی روزمره که نگاه کنیم سادهتر از چند سال پیش در حال انجام است. دسترسی افراد بیشتری به اینترنت باعث گسترگی داده در فضای مجازی شده و همین امر موجب میشود تا الگوریتیمهای هوشمند نتایج صحیحتری داشته باشند، جستجویهای بهتری انجام دهند، تصاویر را با دقت پیشتری پردازش کنند و اطلاعات دقیقتری به ما بدهند. روند یادگیری الگوریتمهای هوشمند با گذشت زمان و به دست آوردن اطلاعات بیشتر، سرعت پیدا میکند و هر چه بیتشر پیش برویم این الگوریتمها هم نقش بیشتری در زندگی ما پیدا خواهند کرد.