۱۰ ترفند کاربردی برای عکاسی حرفه‌ای با گوشی

تاکنون به این موضوع دقت کرده‌اید که طی سال‌های گذشته چقدر دوربین گوشی‌ها پیشرفته‌ شده است؟ تا جایی که دوربین اسمارت‌فون‌های پرچمدار را می‌توان حتی با دوربین عکس‌برداری نیمه‌حرفه‌ای مقایسه کرد! درمجموع شاید به نظر برسد که اسمارت‌فون‌ها هیچ‌وقت جای دوربین‌های تمام‌حرفه‌ای را نگیرند، اما این موضوع را هم در نظر داشته باشید که ابعاد و سایز دوربین حرفه‌ای را به هیچ‌وجه نمی‌توان با ابعاد گوشی هوشمند مقایسه کرد و پیشتازی دوربین‌های حرفه‌ای در مقایسه با گوشی‌ها کاملا طبیعی و قابل درک است.

این روزها درصد کثیری از مردم صاحب اسمارت‌فون شده‌اند، اما تعداد بسیار زیادی از آنها نمی‌دانند چگونه از دوربین دستگاه خود بهترین استفاده را کنند. علاوه بر این، دوربین بعضی گوشی‌ها به‌صورت پیش‌فرض از تمام امکانات خود استفاده نمی‌کند، بلکه باید به تنظیمات و آپشن‌های آن آگاهی داشت تا بتوان بهترین تصاویر را ثبت کرد. در ادامه به برخی نکات مهم درباره عکس‌برداری با گوشی اشاره می‌کنیم؛ پس اگر شما هم از ثبت تصاویر تار و بی‌کیفیت خسته شده‌اید، با جی‌اس‌ام همراه باشید.

۱- از لرزش دست جلوگیری کنید

همان‌طور که می‌دانید، دوربین اسمارت‌فون‌ها عموما به لرزش‌گیر اپتیکال (Optical Image Stabilizer) یا لرزش‌گیر دیجیتال (Digital Image Stabilizer) مجهز است تا با کاهش اثر لرزش دست به سنسور کمک کند و تصاویری باکیفیت ثبت شود. نکته اینجاست که این موضوع نمی‌تواند اثر لرزش دست را کاملا از بین ببرد و باید عکاس نیز برای به حداقل رساندن حرکت اضافه دوربین تلاش کند.

فشردن دکمه لمسی شاتر برای ثبت تصویر یکی از دلایلی است که تصاویر بی‌کیفیتی ثبت می‌شوند. از جهتی گوشی‌هایی با نمایشگر بزرگ‌تر از 5 اینچ هم کار را بیش از پیش برای عکاسی سخت می‌کنند، زیرا دقیقا در آخرین لحظه که عکاس می‌خواهد دکمه شاتر را فشار دهد، به‌دلیل ابعاد بزرگ نمایشگر، این کار سخت می‌شود و موجب تکان‌خوردن دست می‌شود. درنتیجه سعی کنید تا حد امکان از سه‌پایه عکاسی برای ثبات گوشی استفاده کنید یا اینکه گوشی‌هایی خریداری کنید که دکمه شاتر فیزیکی دارند که با فشردن آن به‌راحتی می‌توان تصاویر سلفی یا معمولی ثبت کرد.

۲- هرگز زوم نکنید!

در گوشی‌های مختلف، بسته به رابط کاربری، می‌توان با فشردن دکمه‌های ولوم بالا و پایین یا لمس نواری که روی نمایشگر نشان داده می‌شود تصویر را زوم یا نزدیک کرد. این کار به‌شدت کیفیت تصاویر را کاهش می‌دهد، چون وقتی فاصله دوربین با سوژه زیاد است، با زوم کردن عکس کشیده‌تر می‌شود و از شفافیت آن کاسته می‌شود. پس برای ثبت سوژه خاص متمایز از محیط اطرافش و در عین حال حفظ کیفیت تصویر چه باید کرد؟ در این حالت دو راه وجود دارد. راه اول و بهترین راه این است که خودتان به سوژه نزدیک شوید و از فاصله کم از آن عکس بگیرید؛ با این کار تصویر کشیده‌تر از حالت معمول نمی‌شود و سوژه هم با بالاترین کیفیت ممکن ثبت می‌شود. راه دوم هم این است که پس از ثبت تصویر از فاصله دور، به وسیله ابزار و اپلیکیشن‌های عکس‌برداری سوژه را از میان عکس Crop کنید. تقریبا تمام اسمارت‌فون‌های امروزی قابلیت برش تصویر یا Crop را در گالری یا حتی دقیقا پس از ثبت عکس در اختیار کاربر قرار می‌دهند، اما درنهایت باز هم پیشنهاد ما نزدیک شدن به سوژه و عکس‌برداری از فاصله نزدیک است.

۳- از بهترین رزولوشن و نسبت ابعاد تصویر استفاده کنید

در قسمت تنظیمات دوربین، که عموما به شکل چرخ‌دنده در گوشه تصویر قرار گرفته، بخشی به نام Resolution وجود دارد. در این قسمت می‌توان رزولوشن تصاویر ثبت‌شده را تعیین و اندازه دلخواه را برای تصاویر ثبت‌شده مشخص کرد. شاید برای شما هم سوال پیش آمده باشد که چرا وقتی دوربین می‌تواند با رزولوشن 16 مگاپیکسل عکس بگیرد، باید روی رزولوشنی کمتر تنظیم شود. این موضوع، بسته به شرایط، ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد؛ به عنوان مثال، در برخی گوشی‌ها حالت عکس‌برداری Manual یا دستی فقط در رزولوشن 8 مگاپیکسل فعال می‌شود، حال آنکه حداکثر رزولوشن آن در حالت اتوماتیک یا خودکار 23 مگاپیکسل است! در جایی دیگر ممکن است عکاس به هر دلیلی، از جمله کاهش حجم تصویر ثبت‌شده، اقدام به کاهش رزولوشن کند تا تصاویری کم‌حجم‌تر ثبت شوند. به‌هرحال به این نکته دقت داشته باشید که رزولوشن تصویر در بیشترین حالت خود قرار داشته باشد.

نکته دوم نسبت ابعاد تصاویر یا Aspect Ratio است. امروزه معمولا دو نسبت ابعاد در دوربین گوشی‌ها یافت می‌شود که عبارت‌اند از 16:9 و 4:3. پیشنهاد ما این است که فقط اگر صاحب گوشی‌ای هستید که به سنسوری با ابعاد تصویر 16:9 مجهز شده، این عدد را برای تصویربرداری انتخاب کنید و در غیر این صورت همان 4:3 را برای ثبت تصاویر تنظیم کنید. سنسورهایی که از ابعاد تصویر 16:9 بهره می‌برند به صورت پیش‌فرض تصاویر واید و پهن ثبت می‌کنند که طبعا بهتر است زمانی استفاده شود که قصد داشته باشید از منظره‌ای وسیع عکس‌برداری افقی کنید.

۴- لنز دوربین را تمیز نگه دارید

همان‌طور که می‌دانید لنز دوربین در مکانی بسیار حساس و دقیقا پشت گوشی قرار گرفته و این بدان معناست که با سطوح بسیاری در تماس قرار می‌گیرد. گاهی لنز دوربین از نمایشگر گوشی هم کثیف‌تر می‌شود، زیرا عموما گوشی‌ها را به پشت روی سطوح قرار می‌دهند که این موضوع ممکن است موجب کثیفی لنز یا حتی افتادن خط و خش روی آن شود.

تصویر کنید سنسور 41 مگاپیکسلی Nokia 808 PureView را در اختیار دارید، اما شیشه محافظ آن پر از خط و خش و اثر انگشت است! در این حالت حتی قوی‌ترین سنسور‌ها هم بدترین تصاویر را ثبت می‌کنند، پس به تمیز کردن لنز دوربین اهمیت بدهید. برای تمیزکاری هم لطفا به آب یا مایع شیشه‌شور و موادی از این قبیل فکر نکنید! یک دستمال نرم مانند دستمال عینک می‌تواند به بهترین شکل لنز دوربین را تمیز کند و به خیس کردن و به خطر انداختن حیات دوربین نیازی نیست!

۵- روی سوژه عکس خود فوکوس کنید

احتمالا تاکنون اقدام به عکس‌برداری از شاخه‌ای گل میان انبوهی از شاخ و برگ کرده‌اید، درحالی‌که سنسور نمی‌تواند سوژه را به‌درستی تشخیص دهد و نور دریافتی دائما کم و زیاد می‌شود. این موضوع معمولا هنگامی رخ می‌دهد که می‌خواهید از سوژه‌ای کوچک میان منظره‌ای نسبتا وسیع عکس بگیرید و دوربین نمی‌داند باید روی کدام قسمت تصویر تمرکز کند و نور تابیده‌شده به آن را درست تشخیص دهد. به عنوان مثال، وقتی خورشید یا هر جسم پرنور دیگری در تصویر باشد، با فوکوس روی خورشید تصویر کاملا تاریک می‌شود، اما با فوکوس روی جسمی که جلوتر از خورشید و نزدیک به شما قرار دارد، تصویر کاملا روشن و آماده عکس‌برداری می‌شود.

دوربین‌های امروزی این قابلیت را دارند که با لمس سوژه موردنظر در تصویر روی آن فوکوس می‌کنند و سعی می‌کنند همان سوژه را شفاف‌سازی کنند. ترفند دیگری که با فوکوس کردن می‌توان به دست آورد این است: با نزدیک کردن دوربین به گل یا هر سوژه دیگر (مثلا از فاصله 10 سانتی‌متری) و با لمس آن در تصویر، دوربین به صورت خودکار آن را شفاف می‌کند و پس‌زمینه را تیره یا اندکی غیرشفاف می‌سازد؛ این ترفند به مشخص شدن سوژه در عکس و تمایز آن با پس‌زمینه کمک شایانی می‌کند.

۶- از یک قانون مهم پیروی کنید

قانونی که در ششمین ترفند عکاسی درباره آن صحبت می‌کنیم قانون تقسیم به سه بخش نام دارد و اصل عبارت برای جستجوی بیشتر در اینترنت The Rule Of Thirds است. این قانون پیشنهاد می‌کند که تصویر را به سه خط فرضی افقی و سه خط عمودی تقسیم کنید؛ سوژه‌ موردنظر را در راستای یکی از خطوط عمودی یا دقیقا در محل تلاقی خطوط افقی و عمودی قرار دهید و افق یا پس‌زمینه تصویر را در راستای پایین‌ترین یا بالاترین خط افقی قرار دهید.

همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، سوژه ما آن جسم سنگی است که به شکل عمودی ایستاده و درست در محل تلاقی خانه‌های افقی و عمودی قرار گرفته. نکته دوم این است که افق تصویر هم در خانه‌های افقی جای گرفته و بالا و پایین نمایشگر را اشغال کرده. بدین ترتیب سوژه از بقیه تصویر کاملا متمایز می‌شود و منظور عکاس از ثبت عکس به مخاطب القا می‌شود.

۷- از حالت‌های مختلف دوربین استفاده کنید

اپلیکیشن دوربین هر اسمارت‌فونی به حالت‌های مختلف تصویربرداری مجهز شده است که می‌تواند عکس‌برداری را در شرایط مختلف ساده‌تر کند. به عنوان مثال، حالت تصویربرداری در شب (Night Mode) نویز‌های موجود در تصویر را کاهش می‌دهد و موجب شفافیت هرچه بیشتر تصاویر می‌شود یا حالت HDR برای عکس‌برداری از مناظر یا سوژه‌های وسیع استفاده می‌شود.

این حالت‌ها معمولا در اپلیکیشن دوربین گوشی‌ها قابل دسترس‌اند، اما برای بهره‌گیری از حالت‌های بیشتر می‌توان برنامه‌های موجود در مارکت‌های مختلف را دانلود کرد که حالت‌های جدیدی به اپلیکیشن دوربین اضافه می‌کنند. استفاده از فیلترهای مختلف هم هنگام عکس‌برداری مرسوم است که در شماره 10 درباره آنها بیشتر صحبت می‌کنیم.

۸- از اپلیکیشن‌های جایگزین دوربین پیش‌فرض استفاده کنید

اپلیکیشن‌ دوربینی که به صورت پیش‌فرض روی گوشی‌های اندروید و iOS یا ویندوزفون وجود دارد ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شود یا حالت‌های تصویربرداری زیادی در خود جای نداده باشد. این کمبود عموما در گوشی‌های میان‌رده مشاهده می‌شود، چراکه شرکت سازنده، بهترین اپلیکیشن دوربین را طبعا برای پرچمدار خود حفظ می‌کند و نسخه‌های محدودتری را به میان‌رده‌ها اختصاص می‌دهد.

اگر شما هم جزو افرادی هستید که به اختصاص بودجه کلان برای خرید گوشی علاقه‌ای ندارند اما در عین حال به عکاسی علاقه‌مندند، پیشنهاد ما نصب برنامه‌های جایگزین دوربین پیش‌فرض است. به عنوان مثال، اپلیکیشن FV-5 برای اندروید و Kitkam برای iOS جزو بهترین برنامه‌های جایگزین‌اند که در مارکت‌ها به‌رایگان برای دانلود یافت می‌شوند.

نکته آخر این است که عکاسان حرفه‌ای معمولا به عکاسی در حالت اتوماتیک علاقه ندارند و حالت دستی یا Manual را ترجیح می‌دهند. این حالت ممکن است در برنامه پیش‌فرض دوربین در دسترس نباشد، اما اپلیکیشن‌های جایگزین می‌توانند چنین امکانی را هم در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند.   

۹- عکس‌های متعدد بگیرید

هنگام عکس‌برداری بارها پیش می‌آید که چند نفر از خانواده برای ثبت تصویر جمع می‌شوند، اما دقیقا پس از فشردن شاتر متوجه می‌شوید که چشم یکی از اعضا بسته است یا یکی برای دیگری شاخ گذاشته است! در این مواقع جمع کردن مجدد افراد برای گرفتن عکسی دیگر معمولا از حوصله عکاس خارج است، پس پیشنهاد می‌شود چند عکس پشت سر هم بگیرید.

تابش نور در چهره‌ها یا عبور ماشین یا بچه از پشت افراد حاضر در صحنه می‌تواند موجب تخریب سوژه عکاسی شود، اما با ثبت چندین عکس پشت سر هم می‌توان آنها را بازبینی کرد و بهترین را ذخیره و باقی را حذف کرد. البته کاربرانی که از گوشی‌های اپل استفاده می‌کنند از قابلیتی به اسم Burst Mode بهره‌مند می‌شوند که با نگهداشتن دکمه شاتر چندین عکس در ثانیه ثبت می‌کند و درنهایت بهترین آنها را می‌توان انتخاب کرد. این امکان امروزه در برخی پرچمداران اندرویدی هم مشاهده می‌شود که البته سرعت ثبت تصویر در ثانیه برای هرکدام ممکن است متفاوت باشد.

۱۰- عکس‌ها را ویرایش کنید، اما زیاده‌روی نکنید!

عکاس حرفه‌ای باید دو ویژگی داشته باشد: اول اینکه به درستی از سوژه عکس‌برداری کند، که شامل رعایت برخی تکنیک‌های عکاسی می‌شود، و دوم اینکه بتواند با نرم‌افزارهای ویرایش عکس کار کند و عکس‌ها را به شکل مناسب ویرایش کند. تکنیک‌های عکاسی همیشه نمی‌توانند کاربرد صد درصدی داشته باشند، زیرا ممکن است هنگام عکس‌برداری از یک منظره نور کافی وجود نداشته یا حتی نور بیش از حد وجود داشته باشد؛ در این صورت عکاس حرفه‌ای تصویر را ثبت می‌کند و سپس با افکت‌های مختلف آن را ویرایش می‌کند.

البته به این نکته هم توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از افکت‌ها ممکن است عکس را از حالت واقعی خارج سازد و به کاردستی بچه‌ای چهارساله تبدیل کند! افکت‌هایی که چهره افراد را مانند مانکن‌های مغازه‌ها بی‌روح و بی‌اشکال می‌کند و درواقع روح و حس و حال را از عکس می‌گیرد نمی‌تواند برای عکاسان حرفه‌ای قابل قبول باشد. پیشنهاد می‌کنیم برای تزئین عکس از قاب استفاده کنید یا Contrast ،Saturation و روشنایی تصویر را اندکی دست‌کاری کنید تا نواقص ناشی از کمبود نور یا تابش مستقیم خورشید به صورت افراد و مواردی از این قبیل برطرف شوند.

نظر شما درباره عکاسی با دوربین اسمارت‌فون‌ها چیست؟ آیا روزی می‌رسد که سنسور دوربین گوشی را بتوان با دوربین عکاسی حرفه‌ای مقایسه کرد؟ اگر ترفند دیگری می‌شناسید یا با اپلیکیشن‌های مناسب جایگزین دوربین کار کرده‌اید، لطفا آنها را با خوانندگان جی‌اس‌ام در میان بگذارید.